Εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις, έξαρση ανησυχιών για την ψυχική υγεία και χιλιάδες χαμένες θέσεις εργασίας.
Ο κοινός παρονομαστής; Η τεχνητή νοημοσύνη, η πολυσυζητημένη αλλά και αμφιλεγόμενη τεχνολογία που άλλοι βλέπουν ως το μέλλον και άλλοι ως την επόμενη «φούσκα» της Wall Street.
Παρότι η AI χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες στο παρασκήνιο, η εμφάνιση του ChatGPT της OpenAI το 2022 την έφερε στο προσκήνιο. Η άνοδος των chatbots, όπως το ChatGPT και το Gemini της Google, επηρέασε σταδιακά υπηρεσίες που χρησιμοποιούν καθημερινά εκατομμύρια άνθρωποι: από το AI Mode στην αναζήτηση Google έως τα ενσωματωμένα chatbots σε πλατφόρμες όπως το Instagram και η Amazon. Με άλλα λόγια, η AI αρχίζει να αναδιαμορφώνει την «κεντρική είσοδο» του διαδικτύου.
Το 2025, ωστόσο, ήταν και η χρονιά που η AI βγήκε πέρα από τις οθόνες μας, επηρεάζοντας την εθνική πολιτική, τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις και τις αγορές. Ταυτόχρονα, άνοιξε κρίσιμα ερωτήματα για το κατά πόσο μπορεί – και πρέπει – να εμπιστευόμαστε την τεχνολογία στις δουλειές μας, στις τάξεις και στις ανθρώπινες σχέσεις. Η δυναμική αυτή αναμένεται να ενταθεί το 2026.
«Τα προηγούμενα χρόνια η AI ήταν κάτι καινούργιο και λαμπερό. Το τελευταίο έτος είδαμε πολύ πιο σοβαρές εφαρμογές», σημειώνει ο Τζέιμς Λάντεϊ από το Stanford Institute for Human-Centered Artificial Intelligence, προσθέτοντας ότι πλέον γίνεται πιο ξεκάθαρη η ισορροπία μεταξύ οφελών και κινδύνων.
Ρύθμιση και ανησυχίες για την ψυχική υγεία
Μεταξύ των πιο ένθερμων υποστηρικτών της AI συγκαταλέγεται ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, για τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί κεντρικό πυλώνα της δεύτερης θητείας του. Ο επικεφαλής της Nvidia Τζένσεν Χουανγκ, εμβληματικής εταιρείας του AI boom, έχει εξελιχθεί σε βασικό συνομιλητή του Λευκού Οίκου, ενώ οι επεξεργαστές AI χρησιμοποιούνται ως διαπραγματευτικό χαρτί στον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα.
Το 2025, ο Τραμπ παρουσίασε σχέδιο δράσης για την AI με στόχο τη χαλάρωση των ρυθμίσεων και την ευρύτερη χρήση της τεχνολογίας στο κράτος. Υπέγραψε επίσης σειρά εκτελεστικών διαταγμάτων, μεταξύ των οποίων ένα ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο που επιχειρεί να εμποδίσει τις πολιτείες να θεσπίσουν δικούς τους κανόνες για την AI. Οι υποστηρικτές της ασφάλειας στο διαδίκτυο φοβούνται ότι αυτό θα επιτρέψει στις εταιρείες να αποφεύγουν την ευθύνη, με τη νομική σύγκρουση να μεταφέρεται στο 2026.
Η απουσία ισχυρών «κιγκλιδωμάτων» ασφαλείας έφερε στο προσκήνιο και σοβαρές υποθέσεις ψυχικής υγείας. Αναφορές και αγωγές κατηγόρησαν εφαρμογές όπως το ChatGPT και το Character.AI ότι συνέβαλαν σε κρίσεις ψυχικής υγείας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε αυτοκτονίες εφήβων. Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση του 16χρονου Άνταμ Ρέιν, της οποίας οι γονείς στράφηκαν νομικά κατά της OpenAI.
Οι εταιρείες ανακοίνωσαν αλλαγές, όπως γονικούς ελέγχους και περιορισμούς για ανηλίκους, ενώ η Meta σχεδιάζει να δώσει στους γονείς τη δυνατότητα να μπλοκάρουν συνομιλίες παιδιών με AI χαρακτήρες. Παρ’ όλα αυτά, ειδικοί προειδοποιούν ότι τα chatbots ενδέχεται να γίνουν το πρώτο «καταφύγιο» συναισθηματικής στήριξης, με κινδύνους λόγω ελλιπούς κλινικής κρίσης και «παραισθήσεων».
Η φούσκα και οι αγορές
Την ίδια στιγμή, τεράστια κεφάλαια κατευθύνονται σε data centers και υποδομές AI. Εταιρείες όπως η Microsoft και η Amazon έχουν επενδύσει δεκάδες δισ. δολάρια, ενώ η McKinsey εκτιμά ότι οι παγκόσμιες επενδύσεις σε data centers θα πλησιάσουν τα 7 τρισ. δολάρια έως το 2030.
Η έκρηξη δαπανών έχει προκαλέσει ανησυχίες τόσο για τους καταναλωτές –με αυξημένους λογαριασμούς ενέργειας και απώλειες θέσεων εργασίας– όσο και για τη Wall Street. Αναλυτές και επενδυτές διερωτώνται αν η ανάπτυξη της AI προηγείται της πραγματικής της αξίας, με στελέχη μεγάλων εταιρειών να πιέζονται για αποδόσεις.
Η Χριστίνα Μελά-Κυριαζή της Bain Capital Ventures εκτιμά ότι οι νέες τεχνολογίες συχνά «υπερεπενδύονται», προειδοποιώντας για πιθανή διόρθωση. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Έρικ Μπρίνιολφσον από το Stanford, το 2026 θα υπάρχουν περισσότερα δεδομένα για το πώς η AI επηρεάζει την παραγωγικότητα και την απασχόληση.
Θέσεις εργασίας σε μετάβαση
Το 2025, χιλιάδες εργαζόμενοι στην τεχνολογία έχασαν τη δουλειά τους, καθώς κύμα απολύσεων σάρωσε τον κλάδο. Η Amazon απέλυσε 14.000 στελέχη, ενώ η Meta προχώρησε σε περικοπές ακόμη και στο τμήμα AI, μετά από έντονη περίοδο προσλήψεων.
Άλλοι βλέπουν στην AI την αιτία νέων απωλειών, άλλοι την απαρχή νέων ευκαιριών. Όπως σημειώνει ο Νταν Ροθ του LinkedIn, οι απαιτήσεις δεξιοτήτων έχουν αλλάξει ριζικά – και το 2026 η επιτάχυνση θα είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Πηγή: newmoney.gr