Από το 2022, όταν και κυκλοφόρησε το ChatGPT, η αξία του αμερικανικού χρηματιστηρίου έχει αυξηθεί κατά 21 τρισ. δολάρια. Σε αυτό το διάστημα των 3 ετών, μόλις δέκα εταιρείες ανάμεσά τους οι Amazon, Broadcom, Meta και Nvidia— ευθύνονται για το 55% της ανόδου.
Όλες συνδέονται βεβαίως με το κύμα ενθουσιασμού γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη, και δεν είναι οι μόνες που έχουν ωφεληθεί από τη φρενίτιδα αυτή για την generative AI.
Σύμφωνα με στοιχεία, που παρουσιάζει ο Economist, στο πρώτο μισό του έτους, η έκρηξη επενδύσεων στην πληροφορική εξηγεί όλη την ανάπτυξη του ΑΕΠ των ΗΠΑ, ενώ φέτος το ένα τρίτο των κεφαλαίων επιχειρηματικού ρίσκου στη Δύση κατευθύνθηκε σε εταιρείες AI.
Κούρσα για έναν «ψηφιακό Θεό»;
Η αγορά συνεχίζει το ράλι – κόντρα σε όλες τις προειδοποιήσεις – καθώς πολλοί πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μεταμορφώσει την οικονομία. Επενδυτές της Sequoia Capital υποστήριξαν ότι η επίδρασή της θα είναι «το ίδιο ή και μεγαλύτερη από τη Βιομηχανική Επανάσταση».
Ο Γκάβιν Μπέικερ της Atreides Management είχε δηλώσει πως οι πρωτοπόροι της τεχνητής νοημοσύνης δεν κυνηγούν μόνο «δεκάδες ή εκατοντάδες τρισεκατομμύρια» αξίας, αλλά βρίσκονται «σε αγώνα για να δημιουργήσουν έναν Ψηφιακό Θεό».
Όμως, τα μέχρι στιγμής έσοδα είναι απογοητευτικά, παρατηρεί ο Economist. Σύμφωνα με την UBS, η συνολική ετήσια κερδοφορία των κορυφαίων δυτικών εταιρειών AI ανέρχεται σε περίπου 50 δισ. δολάρια — λιγότερο από το 2% των 2,9 τρισ. που προβλέπει η Morgan Stanley ότι θα δαπανηθούν παγκοσμίως για data centers την περίοδο 2025-2028.
Παράλληλα, μελέτη του MIT καταλήγει ότι το 95% των οργανισμών δεν έχει αποκομίσει καμία απόδοση από επενδύσεις σε γενετική AI.
Σήματα υπερθέρμανσης
Δεν είναι τυχαίο ότι όλο και περισσότεροι μιλούν για «παράλογο ενθουσιασμό». «Το Global Crossing αναβιώνει», λέει η Praetorian Capital, θυμίζοντας την υπερεπένδυση σε υποθαλάσσια καλώδια στην εποχή του dotcom.
Η UBS σημειώνει ότι οι αποτιμήσεις «αναβοσβήνουν κόκκινο». Ο Τόρστεν Σλοκ της Apollo σχολιάζει ότι οι μετοχές AI είναι ακριβότερες ακόμη και από τις dotcom του 1999. Ακόμα και ο Σαμ Άλτμαν, επικεφαλής της OpenAI, παραδέχτηκε: «Ναι, είμαστε σε φάση υπερβολικού ενθουσιασμού για την AI».
Ο ίδιος και άλλοι τονίζουν ότι οι «φούσκες» είναι φυσιολογικές σε περιόδους τεχνολογικής μετάβασης. Έρευνες δείχνουν ότι οι περισσότερες μεγάλες καινοτομίες συνοδεύτηκαν από κερδοσκοπία. Στη Βρετανία υπήρξαν δύο φούσκες σιδηροδρόμων τον 19ο αιώνα· οι σιδηρόδρομοι όμως έμειναν. Στην Αμερική, οι επενδυτές έχασαν περιουσίες σε εταιρείες ηλεκτρισμού στα τέλη του 1800· οι Αμερικανοί, ωστόσο, εξακολουθούν να θέλουν φως.
Ποιος πληρώνει
Αν και οι «φούσκες» μπορεί να αφήσουν πίσω τους χρήσιμες υποδομές, τα αποτελέσματα για την κοινωνία διαφέρουν. Στην κρίση των σιδηροδρόμων της δεκαετίας του 1870, η κατάρρευση έφερε τη μεγαλύτερη ύφεση στην ιστορία των ΗΠΑ, επειδή οι ζημιές έπληξαν τις τράπεζες. Αντίθετα, οι φούσκες ηλεκτρονικών της δεκαετίας του 1960 ή του dotcom είχαν περιορισμένες μακροοικονομικές συνέπειες, αφού οι απώλειες μοιράστηκαν σε πολλούς μικροεπενδυτές.
Στην περίπτωση της μεγάλο μέρος της επένδυσης χρηματοδοτείται από ίδια κεφάλαια των τεχνολογικών γιγάντων. Ασφαλιστικά ταμεία, συνταξιοδοτικά funds και πλούσιες οικογένειες συμμετέχουν επίσης. Οι τράπεζες έχουν μικρή άμεση έκθεση, γεγονός που μειώνει τον συστημικό κίνδυνο. Ωστόσο, ειδικά στις ΗΠΑ, η μεγάλη συμμετοχή των αμερικανικών νοικοκυριών στο χρηματιστήριο σημαίνει ότι μια πτώση θα μπορούσε να πλήξει την κατανάλωση και άρα την οικονομία.
Τον τελευταίο χρόνο, η υπόσχεση μιας τεχνολογικής επανάστασης έδωσε μια ανάσα απέναντι σε πιο σκοτεινές πραγματικότητες: τις εύθραυστες θεσμικές ισορροπίες στις ΗΠΑ, τα αυξανόμενα εμπορικά εμπόδια και το τεράστιο δημόσιο χρέος. Αν όμως ο «Ψηφιακός Θεός» δεν έρθει, η πτώση θα είναι σκληρή, προειδοποιεί ο Economist.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Καμπανάκι Μπέσεντ για την οικονομία αν ακυρωθούν οι δασμοί Τραμπ