Πρωτόγνωρες στιγμές βιώνουν όχι μόνο τα παγκόσμια χρηματιστήρια αλλά και ολόκληρη η ανθρωπότητα σε όλα τα φάσματα εξαιτίας της έξαρσης του κορωνοϊού.
Οι χρηματιστηριακές αγορές παγκόσμια υπέστησαν συντριβή σήμερα Παρασκευή 13/3, τελειώνοντας μια μακρόχρονη ανοδική πορεία, με πωλήσεις πανικού από τον COVID-19 που πλήττουν σχεδόν κάθε κατηγορία περιουσιακών στοιχείων αφήνοντας τους επενδυτές χωρίς μέρος για να κρυφτούν.
Η παγκόσμια επενδυτική βιομηχανία λειτουργεί υπό το κράτος τεράστιας αβεβαιότητας, με τους επενδυτές να μην έχουν στην πραγματικότητα κάποιο ξεκάθαρο επενδυτικό λιμάνι.
Αυτή η κατάσταση έχει σαν αποτέλεσμα να τρέχουν δεξιά και αριστερά ρευστοποιώντας από μετοχικά χαρτοφυλάκια αλλά και σε κρατικά ομόλογα ή εμπορεύματα. Παράλληλα οι βουτιές των δεικτών ανά ημέρα αν και είναι τεράστιες δεν αποτελούν βάση για μια έστω τεχνικού χαρακτήρα ανάσα.
Ασία
Σήμερα οι μετοχές της Ιαπωνίας ήταν σε ελεύθερη πτώση και οι συναλλαγές στις αγορές από τη Σεούλ ως τη Τζακάρτα διακόπηκαν μέσω των φρένων που ισχύουν στο limit down. Ο Nikkei υποχώρησε έως και -10% στην χειρότερη εβδομάδα από την οικονομική κρίση του 2008. Δεν υπάρχει μια μετοχή στον δείκτη με θετικό πρόσημο αλλά σταδιακά στο δεύτερο μέρος οι απώλειες μικραίνουν.
Οι απώλειες ήταν εξίσου εντυπωσιακές εκτός της Ιαπωνίας, οδηγώντας στον ευρύ δείκτη Asia-Pacific του MSCI -1,34% χαμηλότερα πίσω στο επίπεδο όπου ήταν το 2017. Ο χρυσός και το πετρέλαιο έπεσαν και τα ασφαλή κρατικά ομόλογα μειώθηκαν, καθώς οι επενδυτές ρευστοποίησαν ό, τι μπορούσαν για να καλύψουν τις ζημίες. Ακόμη και μετά τη χειρότερη σύνοδο από τη μαύρη Δευτέρα του 1987, την Πέμπτη, τα συμβόλαια στα futures των Dow και S & P 500 μειώνονται περίπου κατά -3% στην Ασία.
Ο δείκτης αναφοράς της Αυστραλίας έπεσε στο -8% αλλά στις 9:00 δική μας ώρα εμφανίζει άνοδο +4,42% στο τέλος της χειρότερής του εβδομάδας. Στη Νότια Κορέα αν και ο Kospi αρχικά μειώθηκε κατά -7,7%, στις 9:00 δική μας ώρα χάνει -3,43%.
Ο δείκτης Hang Seng του Χονγκ Κονγκ μειώθηκε αρχικά κατά 5% στις 9:00 δική μας ώρα χάνει -2,83%. Το σύνθετος δείκτης στη Σαγκάη της Κίνας μειώθηκε κατά 3% αλλά στις 9:00 δική μας ώρα χάνει -1,23%.
Στις αγορές συναλλάγματος το δολάριο ήταν βασιλιάς και τα ασιατικά νομίσματα αιμορραγούσαν καθώς οι φόβοι έστρεψαν τη ζήτηση στο αποθεματικό νόμισμα του κόσμου.
Αξίζει να τονιστεί ότι χρειάστηκαν 5 λεπτά για να γίνουν οι αποτελεσματικές διασταυρώσεις, των τιμών αγοράς και πώλησης, με νικητές τους αγοραστές. Ήταν εκείνοι που για να απορροφήσουν την προσφορά που δημιούργησε το νέο κύμα παγκόσμιου πανικού, όρισαν επίπεδα τιμών από -5% ως -18,5% χαμηλότερα από το κλείσιμο μιας εξαιρετικά καθοδικής συνόδου. Μόλις έστρωσαν οι συναλλαγές, υπήρχαν μόνο 2 ανοδικά blue chip, η πτώση του ΓΔ στις 550 ξεπερνούσε το -8% και στο πρώτο 10λεπτο ο τζίρος πλησίασε τα 3 εκατ. ευρώ. Η κεφαλαιοποίηση της αγοράς, με τόσο λίγο τζίρο οδηγήθηκε χαμηλότερα από 40 δις ευρώ.
ΗΠΑ
Σχετικά με την αμερικανική επιβολή για ταξιδιωτική απαγόρευση από ευρωπαικές πτήσεις, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, σε ανακοίνωσή τους σημείωσαν: «Ο κορωνοϊός είναι μία παγκόσμια κρίση, που δεν περιορίζεται σε οποιαδήποτε ήπειρο και απαιτεί συνεργασία και όχι μονομερή δράση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι ΗΠΑ αποφάσισαν να επιβάλουν ταξιδιωτική απαγόρευση μονομερώς και χωρίς διαβούλευση».
Η Fed σε μια προσπάθεια να αντιστρέψει το κλίμα στην οικονομία, ανακοίνωσε δραστική αύξηση στις αγορές περιουσιακών στοιχείων και συγκεκριμένα 1,5 τρις δολαρίων, κίνηση αυτή προκάλεσε προσωρινή αντίδραση στη Wall Street, καθώς οι απώλειες περιορίστηκαν στο -3% από -9% προηγουμένως. Τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια σε ρευστότητα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η υπόσχεση περισσότερων δεν ήταν αρκετά για να ηρεμήσει ο φόβος που έχει εξατμίσει περίπου 14 τρισεκατομμύρια δολάρια από τις μετοχές παγκόσμια μέσα σε ένα μήνα.
Αλλά τελικά στη Wall Street, o Dow Jones βυθίστηκε -9,99% ή 2.352 μονάδες στις 21.200,62, ο S&P σημείωσε πτώση 9,51% στις 2.480,64 μονάδες και ο Nasdaq κινήθηκε χαμηλότερα 9,43% στις 7.201,80 μονάδες. Στην έναρξη της συνεδρίασης ο S&P χτύπησε limit down (υποχωρώντας 7%), γεγονός που σταμάτησε τις συναλλαγές για 15 λεπτά. Επίσης, μετά τον Dow Jones και οι S&P, Nasdaq πέρασαν σε «bear market» υποχωρώντας άνω του 20% από τα πρόσφατα ιστορικά υψηλά.
Στον Dow Jones, τη μεγαλύτερη πτώση σημείωσαν οι μετοχές των Boeing (-17,4%), Dow Inc. (-13%) και ΙΒΜ (-12,6%) ενώ κανένας τίτλος δεν κινήθηκε ανοδικά για δεύτερη διαδοχική συνεδρίαση.
Ευρώπη
Την απόφαση της ΕΚΤ να μην ακολουθήσει το παράδειγμα της FED και της BoΕ μειώνοντας τα επιτόκια, αντιμετώπισαν αρνητικά οι επενδυτές, η αντίδρασή τους αύξησε τις απώλειες στις ευρωπαϊκές αγορές μετοχών.
Ειδικότερα, η κεντρική τράπεζα, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει και τις έκτακτες συνθήκες που δημιουργεί η πανδημία του κορωνοϊό, ανακοίνωσε: Πρόσθετες δράσεις μακροχρόνιας αναχρηματοδότησης (LTRO). Ενώ στις δράσεις αναχρηματοδότησης TLTRO III θεσπίζονται πιο ευνοϊκοί όροι από τον Ιούνιο του 2020 ως το Ιούνιο του 2021.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, υπογράμμισε πως ακόμα και αν η πανδημία είναι ένα προσωρινό φαινόμενο, θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα. Όπως ήταν αναμενόμενο, η C. Lagarde εμφανίστηκε ιδιαίτερα αρνητική για την διαμορφούμενη κατάσταση & αναθεώρησε τους αναπτυξιακούς στόχους για τα επόμενα έτη προς "τα χείρω". Επέμεινε δε ότι ήρθε η ώρα για γενναίες δημοσιονομικές αποφάσεις από μέρους των Κυβερνήσεων, για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Στις αγορές, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 εμφανίζοντας τη μεγαλύτερη πτώση στην ιστορία του -11,48% κατέληξε στις 294 μονάδες, ο FTSE 100 στο Λονδίνο σημείωσε πτώση -10,87% στις 5.237,48 μονάδες, ο DAX 30 στη Φρανκφούρτη κινήθηκε χαμηλότερα -12,24% στις 9.161,13 μονάδες, ο CAC 40 στο Παρίσι κατέγραψε απώλειες -12,28% στις 4.044,26 μονάδες και ο MIB στο Μιλάνο έκλεισε με πτώση -16,92% στις 14.894,44 μονάδες.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι η αγορά κινήθηκε, σε αρνητικό πεδίο μόνιμα όπως και οι ευρωπαϊκές. Η εικόνα που εμφάνισαν τα ασιατικά χρηματιστήρια ήταν πτωτική. Στην Ευρώπη επικράτησαν εντολές πώλησης χωρίς εξαίρεση. Μετά από 5 ώρες λειτουργίας και παίρνοντας κατεύθυνση από την εικόνα των ΣΜΕ επί των δεικτών στις ΗΠΑ διατήρησαν καθοδική τάση, με διψήφιες απώλειες. Τα ΣΜΕ των βασικών δεικτών της Νέας Υόρκης είχαν αρνητική μεταβολή και έναρξη πτωτική, που εξελίχτηκε γρήγορα σε καθοδική κίνηση. Τα παραπάνω δικαιολογούν την επιστροφή της διάθεσης για φυγή από το ρίσκο των θεσμικών επενδυτών στην ευρωζώνη. Σήμερα εμφανίστηκαν με μεγαλύτερων διαστάσεων διάθεση για ρευστοποιήσεις παντού.
Εδώ, η είσοδος των θεσμικών του δολαρίου επιδείνωσε τη δυναμική της ζήτησης έναντι της προσφοράς, με αποτέλεσμα να προκληθεί στο κλείσιμο με εγγραφή νέου κατώτερου έτους και τριετίας τουλάχιστον (538,37 μονάδες). Η αγορά δεν κατάφερε να κλείσει ψηλότερα από το κατώτερο μέρας. Έκλεισε τελικά 63,93 μονάδες κάτω από το κλείσιμο της προηγούμενης συνεδρίας.
Παγκόσμια τάση φυγής από το ρίσκο
Η Eurobank Eq εκτιμά: “Με την επίσημη κήρυξη του κορωνοϊού από τον ΠΟΥ σε πανδημία και την αναστολή των πτήσεων από την Ευρώπη, που προχώρησαν οι ΗΠΑ, περιμένουμε ότι το ‘sell off’ σε όλες τις Αγορές θα συνεχιστεί, με την Ελληνική Αγορά να παραμένει υπό πίεση”.
Η Merit Sec. επισημαίνει: “Η μακροπρόθεσμη τάση είναι ξεκάθαρα καθοδική, ενώ η μεταβλητότητα θα συνεχίσει να κυριαρχεί. Ο Αμερικανός Πρόεδρος απαγόρευσε τις πτήσεις από την Ευρώπη στις ΗΠΑ. Πρώτο σημείο στήριξης οι 500 μονάδες. Συνεδρίασε σήμερα η ΕΚΤ και η Eurobank ανακοίνωσε τα αποτελέσματα 4ου τριμήνου και το επιχειρηματικό σχέδιο 2020 - 2022”.
Η Leon Depolas Sec. σημειώνει: “Επίσημα εισήλθε σε ‘bear market’ και η Αγορά των ΗΠΑ με συσσωρευτικές απώλειες μεγαλύτερες του 20%. Δεν διαφαίνεται η κορύφωση των κρουσμάτων προς το παρόν. Οι Αρμόδιοι Φορείς ζητούν δραστικά μέτρα από τις Κυβερνήσεις, ενώ με τις προσδοκίες από την Οικονομία να κινδυνεύουν αισθητά, η Επενδυτική Κοινότητα επιχειρεί να τιμολογήσει τις επιπτώσεις. Ωστόσο, το συναίσθημα φαίνεται να κυριαρχεί στις Αγορές. Σε αυτή την φάση επικεντρωνόμαστε σταθερά στην κατάλληλη επιλογή αμυντικών τίτλων, οι οποίοι αναμένεται να επηρεαστούν λιγότερο”.
Όμως και τα Ελληνικά ομόλογα Κρατικά και Εταιρικά μετά την “περίοδο του μέλιτος”, αρχίζουν να παρουσιάζουν αρνητικές παρενέργειες και αύξηση των αποδόσεων. Ειδικά τα εταιρικά ομόλογα για πρώτη φορά όλα, εμφανίζουν τιμές χαμηλότερες του 100, με τη ανησυχία να διαχέεται και στην Αγορά εταιρικού χρέους. Αλλά και τα Κρατικά ομόλογα, λόγω των ανωτέρω γεγονότων, ενισχύουν τις αποδόσεις τους την τελευταία περίοδο σε όλη την καμπύλη, με το 10ετες να προσεγγίζει το 1,716%. Σοβαρή ανησυχία για τα εταιρικά ομόλογα υπάρχει και στην Ευρωπαϊκή αλλά & στην Αμερικανική Αγορά, που αντιμετωπίζει ένα τεράστιο τείχος χρέους την περίοδο 2020 - 2025 και μπορεί να εξελιχτεί σε νέα “γάγγραινα” για την Αμερικανική Αγορά.
Στο σύνολο των μετοχών ο πανικός είναι διάχυτος, κυρίως γιατί Αναλυτές & Επενδυτές δεν μπορούν να προσδιορίσουν την διάρκεια της πανδημίας, αλλά και τις επιπτώσεις στα αποτελέσματα των Εταιρειών το 2020. Ακόμα και ο Κινητός εκθετικός μέσος 25 ημερών, απέχει παρασάγγες από τις τρέχουσες τιμές, ενώ ο αντίστοιχος 200 ΚΜΟ αποτελεί “μακρινό όνειρο”.
Η τεχνική ανάλυση σε Αγορές ακραίου πανικού (όπως η τωρινή), δεν υποβοηθά ιδιαιτέρως τις επενδυτικές αποφάσεις, παρά μόνο ως ιστορικό στατιστικό στοιχείο πληροφόρησης. Επιπλέον η ταχύτητα & το εύρος της πτώσης έχει αυξήσει την μεταβλητότητα των τιμών, που επιταχύνεται & από τις ρευστοποιήσεις των μοχλευμένων χαρτοφυλακίων. Έτσι στηρίξεις & αντιστάσεις απέχουν πολύ μεταξύ τους, αυξάνοντας την δυσκολία της ανάλυσης.
Παρά ταύτα στο Γενικό Δείκτη, τα πρώτα σημεία στήριξης οριοθετούνται στις 518 μονάδες, με επόμενες γραμμές αμύνης τις 500, 440 & 425 μονάδες. Οι κοντινές αντιστάσεις εντοπίζονται στα επίπεδα των 574, 595, & 660 μονάδων.
Αντίστοιχα για τον FTSE25 η πρώτη κοντινή στήριξη εντοπίζεται επίσης στην ζώνη των 1340 μονάδων. Επόμενες στηρίξεις εμφανίζονται στις 1260, 1200 & 1145 μονάδες. Οι κοντινές αντιστάσεις εντοπίζονται στα επίπεδα των 1392, 1450 & 1555 μονάδων.
Συμπερασματικά η εικόνα της Αγοράς είναι καταστροφική, με την κεφαλαιοποίησή της να μετρά απώλειες δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ. Χρόνος και υπομονή απαιτούνται για να πλησιάσουν οι γρήγοροι κινητοί μέσοι όροι τις τρέχουσες τιμές. Εκτιμούμε ότι η ταλαιπωρία & η μεταβλητότητα θα έχει συνέχεια για τις Ελληνικές μετοχές, όσο βρισκόμαστε στην αρχή της έξαρσης του CONvid-19 και το ίδιο ισχύει και για τις Ξένες Αγορές.
Θα απαιτηθεί χρόνος για να ξεκαθαρίσει το τοπίο, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι και αυτή η κρίση θα περάσει. Συνεπώς προτεραιότητά σας πρέπει να είναι η προστασία τόσο σε προσωπικό όσο και σε επενδυτικό επίπεδο”.