Οι κυβερνήσεις της ΕΕ, αντιμετωπίζοντας προβλήματα χαμηλής ανάπτυξης, εμπορικών αναταράξεων και αύξησης των αμυντικών δαπανών λόγω γήρανσης του πληθυσμού, στρέφονται στην προσέλκυση πλούσιων επενδυτών ως σανίδα σωτηρίας. Η ανάγκη για ενίσχυση των εσόδων έχει οδηγήσει σε ανταγωνισμό μεταξύ των κρατών-μελών, με κίνητρα που προκαλούν τόσο ενδιαφέρον όσο και αμφισβήτηση.
Το Euronews Business παρουσιάζει τις πρακτικές φορολογικής διευκόλυνσης, τις εθνικές στρατηγικές και τις επιπτώσεις τους σε κοινωνικό και γεωπολιτικό επίπεδο.
Ιταλία: ενιαίος φόρος για όσους ζουν στο εξωτερικό
Η Ιταλία αποτελεί δημοφιλή προορισμό για εύπορους αλλοδαπούς, συνδυάζοντας κουλτούρα, κλίμα και ένα ενιαίο φορολογικό σύστημα που επιτρέπει στα άτομα με μεγάλη περιουσία να πληρώνουν σταθερό φόρο για εξωτερικά εισοδήματα. Το πάγιο αυτό ποσό ανέρχεται πλέον στις 200.000 ευρώ ετησίως, με διάρκεια ισχύος έως 15 έτη και αφορά όσους δεν ήταν κάτοικοι Ιταλίας τα προηγούμενα 9 από 10 χρόνια. Ο σύμβουλος David Lesperance δηλώνει πως «ορισμένοι πληρώνουν τα ίδια χρήματα ετησίως μόνο για φοροτεχνική υποστήριξη».
Ελβετία: φόρος με βάση τις δαπάνες
Η Ελβετία εφαρμόζει ένα «καθεστώς εφάπαξ φόρου» (forfait fiscal), που βασίζεται στις καταναλωτικές δαπάνες και όχι στα έσοδα ή τον πλούτο. Αν και λιγότερο από το 0,1% των φορολογουμένων εντάσσεται σε αυτό το σύστημα, προσφέρει μια ελάχιστη βάση υπολογισμού που αντιστοιχεί είτε στο επταπλάσιο του ενοικίου είτε σε 429.100 φράγκα. Το καθεστώς απευθύνεται σε μη Ελβετούς πολίτες, με παθητικά εισοδήματα και χωρίς εργασιακή δραστηριότητα στη χώρα.
Πορτογαλία: από το NHR στο NHR 2.0
Η Πορτογαλία προσέλκυσε πολλούς ξένους, ιδιαίτερα συνταξιούχους, με το καθεστώς NHR που επέτρεπε 10ετή απαλλαγή από τη φορολόγηση εξωτερικών εισοδημάτων. Παρά τη διακοπή του το 2023 λόγω κοινωνικών πιέσεων, επανήλθε με ανανεωμένη μορφή (NHR 2.0), περιορισμένο σε επαγγελματίες υψηλής εξειδίκευσης. Οι ξένες συντάξεις πλέον φορολογούνται κανονικά, ενώ προνομιακοί συντελεστές ισχύουν για τοπικά εισοδήματα και επιλεγμένα εισοδήματα από το εξωτερικό.
Πολλοί εύποροι ιδιώτες χρησιμοποιούν εταιρείες βιτρίνα (shell companies) για να μετατρέψουν το προσωπικό τους εισόδημα σε εταιρικά κέρδη και να μειώσουν τον φόρο. Η πρακτική αυτή είναι διαδεδομένη σε χώρες με χαμηλό φορολογικό συντελεστή, όπως η Ουγγαρία (9%), η Βουλγαρία (10%), η Ιρλανδία και η Κύπρος (12,5%). Αν και η ΕΕ και ο ΟΟΣΑ προωθούν παγκόσμιο ελάχιστο εταιρικό φόρο 15%, αυτό εφαρμόζεται μόνο σε επιχειρήσεις με έσοδα άνω των 750 εκατ. ευρώ.
Ο φορολογικός παράδεισος εξαρτάται από το προφίλ του φορολογουμένου
Οι ειδικοί τονίζουν πως ο «φορολογικός παράδεισος» δεν ορίζεται μόνο από έναν χαμηλό συντελεστή. Ο σχεδιασμός πρέπει να λαμβάνει υπόψη προσωπικό και εταιρικό φόρο, κεφαλαιακά κέρδη, κληρονομιά, πλούτο και εισφορές. Ανάλογα με τη σύνθεση του εισοδήματος, χώρες όπως η Μάλτα, το Μονακό ή ακόμα και το Βέλγιο μπορούν να αποδειχθούν συμφέρουσες.
Ο Jason Porter της Blevins Franks Financial Management σημειώνει ότι «η προσφορά φορολογικών κινήτρων υφίσταται μόνο αν αποφέρει συνολικό όφελος στο κράτος». Οι επενδύσεις σε ακίνητα, η κατανάλωση και η δημιουργία επιχειρήσεων αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους.
Το ζήτημα της προσέλκυσης πλούτου συνεχίζει να πυροδοτεί εντάσεις στην Ευρώπη. Καθώς η διεθνής κοινότητα επιχειρεί να περιορίσει τα φορολογικά πλεονεκτήματα, ο ανταγωνισμός παραμένει σκληρός και οι εθνικές στρατηγικές επανακαθορίζονται.
Πηγή: newmoney.gr