Του Αδάμου Αδάμου
Ταλαιπωρία και απώλειες σε μεροκάματα και οικονομία αναμένονται από τη σημερινή τρίωρη στάση εργασίας που εξήγγειλαν παγκύπρια οι συντεχνίες για το θέμα της ΑΤΑ που δοκιμάζει για μια ακόμα φορά τις εργασιακές σχέσεις στη χώρα.
Η πανσυνδικαλιστική κινητοποίηση που αποφάσισαν οι συντεχνίες θα εκδηλωθεί με τρίωρη παναπεργία από τις 11 το πρωί μέχρι και τις 2 το μεσημέρι και θα παραλύσει το δημόσιο, το ημιδημόσιο και αρκετούς τομείς του ιδιωτικού τομέα. Λιμάνια, νοσοκομεία, σχολεία και αεροδρόμια αναμένεται να επηρεαστούν από τις κινητοποιήσεις οι οποίες δεν αποκλείεται να προκαλέσουν και κυκλοφορική συμφόρηση λόγω των συγκεντρώσεων που θα γίνουν στο πλαίσιο της κινητοποίησης παγκύπρια. Όλες οι συγκεντρώσεις θα γίνουν στις 12 το μεσημέρι με κεντρική αυτή στην πρωτεύουσα που θα πραγματοποιηθεί έξω από το Υπουργείο Οικονομικών. Στη Λεμεσό η συγκέντρωση θα γίνει έξω από το Διοικητήριο, στη Λάρνακα έξω από την Επαρχιακή Διοίκηση, στο Παραλίμνι έξω από τα Επαρχιακά Γραφεία του Υπουργείου Εργασίας και στην Πάφο έξω από την Επαρχιακή Διοίκηση.
Σύμφωνα με τις 13 συντεχνίες και οργανώσεις που διοργανώνουν την κινητοποίηση η σημερινή απεργία «πραγματοποιείται με στόχο την προστασία του θεσμού της ΑΤΑ και την πλήρη απόδοση της, όπως επίσης και για την επέκταση της κάλυψης της για όλους του εργαζόμενους». Οι συντεχνίες ΣΕΚ, ΠΕΟ, ΔΕΟΚ, ΠΑΣΥΔΥ, ΟΕΛΜΕΚ, ΠΟΕΔ, ΟΛΤΕΚ, ΠΟΑΣΟ, ΠΑΣΥΚΙ, ΠΑΣΥΝΟ, ΕΣΚ, ΣΑΚ, ΣΥΥΠΥΚ δίνουν επίσης συγκεκριμένες πληροφορίες και διευκρινίσεις για τον τρόπο λειτουργίας σχολείων και νοσοκομείων για ενημέρωση του κοινού για προφανώς και αποφυγή αχρείαστης ταλαιπωρίας των πολιτών. Συγκεκριμένα για τον τρόπο λειτουργίας διαφόρων υπηρεσιών σημειώνουν τα εξής:
- Λειτουργία Νοσοκομείων: Τα ιατρεία θα εξυπηρετούν ασθενείς μέχρι τις 11:00, τα χειρουργεία θα ξεκινήσουν με τα πρωινά περιστατικά (1 περιστατικό ανά αίθουσα) με σκοπό να τελειώσουν μέχρι τις 11:00, τα ΤΑΕΠ την ώρα της κινητοποίησης θα εξυπηρετούν περιστατικά βαρύτητας μέχρι 3. Καθ' όλη τη διάρκεια της κινητοποίησης θα υπάρχει προσωπικό ασφαλείας όπως γίνεται και σε μη εργάσιμες ώρες από τους εφημερεύοντες.
- Λειτουργία Σχολείων: Όλα τα σχολεία θα κλείσουν στις 11:00 και καλούνται οι γονείς να διευθετήσουν τη μεταφορά των παιδιών τους. Τα ολοήμερα σχολεία θα επαναλειτουργήσουν στις 14:00.
- Δημόσιες Συγκοινωνίες: Οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες θα παραμείνουν εκτός λειτουργίας τις ώρες της απεργίας.
- Απεργία στις Ουσιώδεις και άλλες Υπηρεσίες: Οι ουσιώδεις υπηρεσίες θα συνεχίσουν να εργάζονται με το ελάχιστο προσωπικό ασφαλείας για τη διασφάλιση της δημόσιας τάξης, της ασφάλειας και της υγείας των πολιτών. Οι συντεχνίες αναφέρουν ότι «Ουσιώδεις Υπηρεσίες» θεωρούνται όλες οι υπηρεσίες, τα έργα, οι εργασίες και οι δραστηριότητες που είναι αναγκαίες για: Τη συνεχή παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, την απρόσκοπτη υδροδότηση για σκοπούς ύδρευσης, τη λειτουργία των τηλεπικοινωνιών, τη διασφάλιση της ασφαλούς διεξαγωγής των αερομεταφορών και του ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας, την ασφαλή λειτουργία της λιμενικής κίνησης, τη λειτουργία των νοσοκομείων, τη δημόσια ασφάλεια και τη λειτουργία της αστυνομικής διεύθυνσης, την απρόσκοπτη λειτουργία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, την απρόσκοπτη λειτουργία της Εθνικής Φρουράς, τη λειτουργία των φυλακών και την επισκευή και τη συντήρηση του εξοπλισμού και των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων των Σωμάτων Ασφαλείας.
Αλλαγές σε πτήσεις και δρομολόγια
Από τις σημερινές κινητοποιήσεις αναπόφευκτα θα επηρεαστούν και πτήσεις, αλλά και οι δημόσιες μεταφορές. Για το θέμα των πτήσεων η Hermes Airports ενημέρωσε χθες το απόγευμα ότι λόγω της σημερινής παναπεργίας αναμένεται να επηρεαστούν πέραν των 50 αφίξεων και αναχωρήσεων από τα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου. Ο αριθμός των συνολικών επιβατών των οποίων οι πτήσεις επηρεάζεται αναμένεται να ξεπεράσει τις 15.000. Λόγω της απεργίας έχουν ακυρωθεί οι ακόλουθες πτήσεις: Jazeera Airways από και προς Κουβέιτ (JZR345/JZR346), Qatar Airways από και προς Ντόχα (QTR265/QTR266) και Εmirates από Ντουμπάι προς Λάρνακα και από Λάρνακα προς Μάλτα (UAE109).
Για τις υπόλοιπες πτήσεις που επηρεάζονται από την κινητοποίηση οι αεροπορικές εταιρείες έχουν προβεί σε επαναπρογραμματισμό. Στο πλαίσιο αυτό η διαχειρίστρια εταιρεία των αεροδρομίων κάλεσε από χθες το επιβατικό κοινό να παρακολουθεί τα μηνύματά του και να επικοινωνεί απευθείας με την αεροπορική του εταιρεία ή τον ταξιδιωτικό του πράκτορα, προκειμένου να πληροφορηθεί για τη νέα ώρα αναχώρησης ή άφιξης της πτήσης του. Ενημέρωση για τις ώρες πτήσεων – αναχωρήσεων και αφίξεων – μπορεί να βρεθεί και στην ιστοσελίδα της Hermes Airports η οποία διαβεβαίωσε χθες ότι σε συνεννόηση με τις εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης έγινε ο προγραμματισμός ώστε με την λήξη της απεργίας στις 14:00 επιπλέον προσωπικό να βρίσκεται στις θέσεις του για να εξυπηρετήσει τον αυξημένο αριθμό επιβατών.
Από τη σημερινή απεργία ενδέχεται να επηρεαστούν και τα δρομολόγια των λεωφορείων ανακοίνωσε από πλευράς της η Cyprus Public Transport, αναφέροντας πως ζωντανές ενημερώσεις και οι τελευταίες πληροφορίες για την κατάσταση των υπηρεσιών της θα είναι διαθέσιμες μέσω των επίσημων καναλιών επικοινωνίας της CPT.
Δύσκολος γρίφος η επόμενη μέρα
Μετά την εκδήλωση της σημερινής απεργίας η προσοχή όλων για το μέλλον της ΑΤΑ αναμένεται να επιστρέψει στον κοινωνικό διάλογο. Ήδη ο Υπουργός Εργασίας, Γιάννης Παναγιώτου εξέφρασε από χθες μιλώντας στο ΡΙΚ την πρόθεσή του να έρθει εκ νέου σε επικοινωνία με όλες τις πλευρές μετά τις απεργίες προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχει πρόθεση για συγκλίσεις.
Από πλευράς τους οι συντεχνίες αναμένεται να αξιολογήσουν την κατάσταση όπως διαμορφώνεται σε νέα σύσκεψη των ηγεσιών τους χωρίς να αποκλείουν και κλιμάκωση των μέτρων προκειμένου να επιτύχουν το στόχο τους για απόδοση της ΑΤΑ στο 100% της αύξησης του πληθωρισμού, από 66,7% σήμερα, αλλά και για επέκταση του θεσμού.
Το σκηνικό, πάντως, όπως διαμορφώθηκε μετά την σύσκεψη της Δευτέρας στο Υπουργείο Εργασίας και την αιφνίδια αποκάλυψη των προθέσεων της κυβέρνησης για το μέλλον του θεσμού μάλλον έγινε δυσκολότερο για συγκλίσεις. Κι αυτό γιατί η κυβερνητική πρόθεση που εκφράστηκε από τον Υπουργό Εργασίας για επέκταση του θεσμού της ΑΤΑ προκειμένου να καλύπτει όλους τους εργαζομένους – και για να μην έχουμε εργαζομένους δύο ταχυτήτων όπως δημοσίως ανέφερε πολλές φορές το τελευταίο 24ωρο – προκάλεσε την έντονη αντίδραση των εργοδοτικών οργανώσεων.
Χθες με κοινή τους ανακοίνωση ΟΕΒ και ΚΕΒΕ αναφέρουν πως είναι εκτός συζήτησης το ενδεχόμενο καθολικής ΑΤΑ εξαπολύοντας πυρά στην κυβέρνηση για αθέτηση προεκλογικών και μετεκλογικών δεσμεύσεων. «Αυτό που εφάρμοσε και κατάργησε ολόκληρη σχεδόν η Ευρώπη από τις δεκαετίες του ‘80 και του ’90 και που τόσο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητούν να καταργηθεί και στην Κύπρο, εν έτει 2025 αναγγέλλεται ως στοιχείο εκσυγχρονισμού της αγοράς εργασίας», αναφέρουν στην κοινή τους ανακοίνωση με την οποία σημειώνουν επίσης πως η σχετική ανακοίνωση του Υπουργού Εργασίας «ήταν αιφνιδιασμός εκτός των πλαισίων του διεξαγόμενου διαλόγου, που από τη μια βαθαίνει το χάσμα των διαφορών ανάμεσα στις δύο πλευρές και από την άλλη μετατρέπει το αρμόδιο Υπουργείο από μεσολαβητή σε μέρος της εργατικής διαφοράς που θέτει σε όψιμο στάδιο του διαλόγου νέα ζητήματα».
Συγκλίσεις μέσω του νέου κατώτατου;
ΟΕΒ και ΚΕΒΕ εκφράζουν επίσης «την ειλικρινή ελπίδα ότι το αρμόδιο Υπουργείο θα προβεί σε διευκρινίσεις τέτοιες που θα αποκαθιστούν τη βάση των διαβουλεύσεων για το εν λόγω ζήτημα» και προειδοποιούν πως σε αντίθετη περίπτωση, «αρχίζει μια μακρά περίοδος με εργασιακή αστάθεια, στην οποία οι Φορείς του Επιχειρείν θα υπερασπιστούν τις βασικές αρχές και προϋποθέσεις για διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων μας».
Σύμφωνα με πληροφορίες μας ούτε το συνδικαλιστικό κίνημα βλέπει θετικά το ενδεχόμενο νομοθετικής παρέμβασης για επέκταση του θεσμού της ΑΤΑ, όπως άφησε να εννοηθεί το Υπουργείο Εργασίας και ο Υπουργός, προκρίνοντας την επιλογή η επέκταση του θεσμού να γίνει μέσω των συλλογικών συμβάσεων και της ενδυνάμωσής τους. Παρόλα αυτά το κίνημα καταγράφει ως θετική την σχετική αναφορά της περασμένης Δευτέρας. Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείεται, προκειμένου να υπάρξουν συγκλίσεις, η κυβερνητική παρέμβαση για την ΑΤΑ να περιοριστεί σε ενσωμάτωση του θεσμού στο νέο διάταγμα για τον κατώτατο μισθό που θα ισχύει το νέο χρόνο, κάτι που ήταν εξάλλου μέσα στις προθέσεις της κυβέρνησης η οποία, όμως, θα μείνει μερικώς εκτεθειμένη.
Σε μια τέτοια εξέλιξη, πάντως, «αγκάθι» στο τραπέζι του διαλόγου για μια νέα συμφωνία όσον αφορά το μέλλον της ΑΤΑ θα παραμένει ο εκσυγχρονισμός του θεσμού με τρόπο που θα ωφελεί περισσότερο τους χαμηλόμισθους. Μέχρι τότε, η μεταβατική συμφωνία όλων των πλευρών που συνυπέγραψε και η κυβέρνηση προβλέπει συνέχιση των σημερινών δεδομένων, ήτοι καταβολής της ΑΤΑ εφόσον προηγείται ανάπτυξη το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο του έτους που προηγείται της καταβολής της στο 66,7% της αύξησης του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.