Για την αύξηση των περιστατικών εκποιήσεων πρώτης κατοικίας από τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης πιστώσεων μίλησαν στην εκπομπή του Σίγμα «Μεσημέρι και Κάτι», ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρήστος Παντελίδης και ο πρόεδρος των Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης.
«Εξαιρετικά ανησυχητικός είναι ο αριθμός των 235 περιπτώσεων κύριων κατοικιών»
Ο κ. Παπαδούρης τόνισε ότι υπάρχουν αυξανόμενα περιστατικά εκποιήσεων και ειδοποιήσεων για πρώτη κατοικία, αναφέροντας στοιχεία που λαμβάνει ανά τρίμηνο από την Κεντρική Τράπεζα. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, υπάρχουν δύο κατηγορίες: κατοικίες αξίας κάτω και άνω των 350 χιλιάδων ευρώ. Αν και ο αριθμός των κύριων κατοικιών που έχουν πωληθεί σε πλειστηριασμό δεν είναι μεγάλος, το πρόβλημα εντοπίζεται στην ανάκτηση ακινήτων από τους πιστωτές μετά από άκαρπο πρώτο πλειστηριασμό. Αυτές οι ανακτήσεις είναι υπερδιπλάσιες για κατοικίες αξίας έως 350 χιλιάδες ευρώ σε σύγκριση με τις πωλήσεις σε πρώτο πλειστηριασμό. Εξαιρετικά ανησυχητικός είναι ο αριθμός των 235 περιπτώσεων κύριων κατοικιών έως 350 χιλιάδες ευρώ για τις οποίες έχει ήδη επιδοθεί επιστολή ΙΑ, που δείχνει την έναρξη της διαδικασίας πλειστηριασμού.
«Ανάγκη για ένα πιο ισορροπημένο νομικό πλαίσιο»
Ο κ. Παντελίδης συμφώνησε ότι η κατάσταση είναι αρνητική για την κυπριακή οικονομία και κοινωνία. Υπενθύμισε ότι βρισκόμαστε 12 χρόνια μετά την οικονομική κρίση του 2012-13, η οποία ανέδειξε το πρόβλημα του υπερδανεισμού και των λανθασμένων πρακτικών τραπεζών και δανειοληπτών. Παρά τη βελτίωση του νομικού πλαισίου τα τελευταία χρόνια, ιδίως τα τελευταία δύο χρόνια, το οποίο προστατεύει ευάλωτους δανειολήπτες μέσω διαφόρων σχεδίων, τόνισε την ανάγκη για ένα πιο ισορροπημένο νομικό πλαίσιο που να αποτρέπει την ασυδοσία τόσο από τις τράπεζες όσο και από τους δανειολήπτες. Κάλεσε την πολιτεία και την Κεντρική Τράπεζα να παρακολουθούν την κατάσταση και να εξετάσουν πιθανές αλλαγές σε περίπτωση κατάχρησης της νομοθεσίας ή αδικίας. Σημείωσε ότι στόχος πρέπει να είναι η προστασία όσων θέλουν αλλά δεν μπορούν να πληρώσουν, χωρίς να καλύπτονται όσοι μπορούν αλλά δεν θέλουν, εκφράζοντας τη λύπη του για περιπτώσεις όπου οι τράπεζες δεν επιδεικνύουν την απαραίτητη συνεργασία.
Ο κ. Παπαδούρης παρουσίασε πέντε παραδοξότητες που, κατά την άποψή του, χειροτερεύουν το πρόβλημα:
- Ανισότητα στα σχέδια στήριξης: Το σχέδιο ενοίκιο έναντι δόσης επιτρέπει σε κάποιους να επωφεληθούν για αγορά κατοικίας έως 350 χιλιάδες ευρώ, ενώ ένας νέος αιτητής έχει όριο 250 χιλιάδες ευρώ, ποσό που στη Λεμεσό αντιστοιχεί σε μονάρι ή διάρη διαμερίσματα.
- Καθυστερήσεις στη δικαιοσύνη: Η διαδικασία πλειστηριασμού προχωρά, αλλά η έκδοση δικαστικής απόφασης για το ακριβές ποσό οφειλής διαρκεί 7-8 χρόνια, υπονομεύοντας την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης.
- Καθυστέρηση στην λειτουργία των ειδικών δικαστηρίων: Παρά τη θέσπισή τους για την ταχεία επίλυση διαφορών σχετικά με το ύψος των οφειλών, η λειτουργία τους καθυστερεί.
- Μη δεσμευτικότητα των αποφάσεων του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου: Ένας θεσμός που θα μπορούσε να επιλύσει φιλικά διαφορές και να αποφορτίσει τα δικαστήρια δεν αξιοποιείται πλήρως.
- Αδιαφορία ευάλωτων δανειοληπτών: Παρά το γεγονός ότι πληρούν τα κριτήρια, 25 άτομα που κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους δεν έχουν υποβάλει αίτηση στο σχέδιο ενοίκιο έναντι δόσης. Ο κ. Παπαδούρης ζήτησε παράταση για να δοθεί περισσότερος χρόνος σε αυτούς τους ανθρώπους.
Ο κ. Παντελίδης αναφέρθηκε επίσης στην ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου από την παρούσα κυβέρνηση, τονίζοντας την ανάγκη για ισορροπία μεταξύ των συμφερόντων των δανειοληπτών και των τραπεζών. Εξέφρασε επίσης την προθυμία για συζήτηση σχετικά με την αναπροσαρμογή του ορίου των 250 χιλιάδων ευρώ στο σχέδιο ενοίκιο έναντι δόσης, εξαιτίας των αλλαγών στις αξίες των ακινήτων από το 2021.
Διαβάστε επίσης: Συνεργατισμός 2.0 ενόψει - «Ανάχωμα στο τραπεζικό ολιγοπώλιο»