Συνέντευξη στον Αδάμο Αδάμου
Η ραγδαία ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου αναδιαμόρφωσε ριζικά την ταχυδρομική αγορά, φέρνοντας νέα δεδομένα και απαιτήσεις. Ο Πέτρος Γαλίδης, Βοηθός Επίτροπος Επικοινωνιών, καταγράφει στο Economy Today τις σημαντικότερες εξελίξεις και επισημαίνει πώς η αγορά διαμορφώνεται σε ένα ανταγωνιστικό αλλά και τεχνολογικά ώριμο περιβάλλον, με κεντρικό ρόλο τις θυρίδες παραλαβής 24/7 και τις επιλογές των καταναλωτών.
Πώς έχουν αλλάξει οι ανάγκες αποστολών και δεμάτων στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια;
Η ευρεία χρήση του διαδικτύου, η ψηφιοποίηση, η προσπάθεια μετάβασης σε ψηφιακές υπηρεσίες και κυρίως συνοδευόμενη από την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, έχει επηρεάσει σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό την ταχυδρομική αγορά, στην οποία παρατηρείται σημαντική αύξηση του όγκου παράδοσης μικροδεμάτων και δεμάτων, ενώ ο όγκος της απλής αλληλογραφίας συνεχίζει να μειώνεται. Η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώθηκε και από τις ετήσιες έρευνες καταναλωτών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε σχέση με τις Ταχυδρομικές Υπηρεσίες που πραγματοποιεί το ΓΕΡΗΕΤ κάθε χρόνο. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα καταναλωτών, το 65% των ερωτηθέντων που χρησιμοποίησαν τις Ταχυδρομικές Υπηρεσίες έκαναν αγορές on-line. Το ποσοστό αυξάνεται στο 90% για ηλικίες μέχρι 44 ετών. Αυτά τα στοιχεία συνάδουν και με αυτά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα με το ERGP (European Regulators Group for Postal Services), ο συνολικός όγκος ταχυδρομικών αντικειμένων που περιλαμβάνει επιστολές και πακέτα στις χώρες που συμμετέχουν στο ERGP μειώνεται σταθερά. Από το 2019 μέχρι το 2023, σημειώθηκε πτώση 13%, που ισοδυναμεί με περίπου επτά δισεκατομμύρια ταχυδρομικά αντικείμενα στο σύνολο των 53 δισεκατομμυρίων. Αυτή η μείωση οφείλεται κυρίως στη σημαντική μείωση της επιστολικής αλληλογραφίας, η οποία σημείωσε μείωση 27% ή περίπου 12 δισεκατομμύρια επιστολές. Αντίθετα, η κίνηση δεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των μικρών πακέτων, έχει αυξηθεί 55% προσθέτοντας περίπου πέντε δισεκατομμύρια αντικείμενα.
Ως απάντηση σε αυτή τη μετατόπιση της δυναμικής της αγοράς, οι ταχυδρομικές εταιρείες έχουν εισάγει σημαντικές βελτιώσεις στην ποιότητα των υπηρεσιών. Έχουν εφαρμόσει μια σειρά από καινοτομίες, όπως παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο, αυτοματοποιημένες εγκαταστάσεις διαλογής και επιλογές παράδοσης χωρίς επαφή, για να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα και την ικανοποίηση των πελατών.
Επιπλέον, για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης πολυπλοκότητας των αναγκών των χρηστών, οι Ταχυδρομικές Υπηρεσίες έχουν διαφοροποιήσει τις προσφορές τους. Παρέχουν πλέον ευέλικτες επιλογές παράδοσης, όπως παράδοση την ίδια ή την επόμενη μέρα, σημεία παραλαβής Parcel Lockers και άλλες υπηρεσίες παράδοσης, όπως αντικαταβολή και υπηρεσία συσκευασίας ασφαλείας.
Ενώ το παραδοσιακό επιστολικό ταχυδρομείο συνεχίζει να μειώνεται, η ανάπτυξη των υπηρεσιών δεμάτων έχει ωθήσει τους ταχυδρομικούς φορείς να καινοτομούν και να προσαρμόζονται, διασφαλίζοντας ότι παραμένουν ανταγωνιστικοί σε μια ολοένα και πιο τεχνολογικά αναπτυσσόμενη αγορά.
Θεωρείτε ότι υπάρχει αρκετός ανταγωνισμός στην Κύπρο στον τομέα των ταχυμεταφορών;
Ο τομέας των Ταχυδρομικών Υπηρεσιών στην Κύπρο διακρίνεται για τον ανοιχτό και απελευθερωμένο χαρακτήρα του, χωρίς να τίθενται περιορισμοί αναφορικά με την είσοδο και τη δραστηριοποίηση νέων παροχέων στην αγορά. Η απελευθέρωση αυτή της αγοράς ισχύει τόσο για τις Υπηρεσίες Ταχυμεταφορών, οι οποίες καλύπτουν εγχώριες και διεθνείς αποστολές, όσο και για την παροχή της Καθολικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας. Σήμερα, εκτός από τον καθολικό παροχέα, δηλαδή τα Κυπριακά Ταχυδρομεία, δραστηριοποιούνται στην αγορά άλλοι 20 αδειοδοτημένοι παροχείς, που επικεντρώνονται στον κλάδο των ταχυμεταφορών, εξυπηρετώντας τόσο τοπικές όσο και διεθνείς αποστολές και παραδόσεις ταχυδρομικών αντικειμένων.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η κυπριακή ταχυδρομική αγορά παρουσιάζει υψηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας, κάτι που αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στον δείκτη συγκέντρωσης αγοράς (Herfindahl-Hirschman Index), ο οποίος σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΡΗΕΤ, διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα. Η χαμηλή τιμή τού συγκεκριμένου δείκτη αποτελεί ένδειξη της ποικιλίας και της ισόρροπης κατανομής μεριδίου αγοράς μεταξύ των παροχέων, γεγονός που υποδεικνύει την απουσία μονοπωλιακών τάσεων και προάγει τον υγιή ανταγωνισμό. Ενδεικτικά, σύμφωνα με σχετική μελέτη του European Regulators Group for Postal Services (ERGP), η κυπριακή αγορά Ταχυδρομικών Υπηρεσιών κατατάσσεται μεταξύ των λιγότερο συγκεντρωμένων αγορών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή η θετική συγκριτική εικόνα επιβεβαιώνει την ευρωστία, τη διαφάνεια και τον ανοικτό χαρακτήρα των Ταχυδρομικών Υπηρεσιών στην Κύπρο, καθώς και τη δυνατότητα των καταναλωτών και των επιχειρήσεων να επιλέγουν ανάμεσα σε πληθώρα παροχέων για τη λήψη υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και προσιτότητας τιμών.
Ποιο είναι το μερίδιο αγοράς των Κυπριακών Ταχυδρομείων και πώς διαχειρίζεται κατά την άποψή σας τον ανταγωνισμό με ιδιωτικές εταιρείες, δεδομένου ότι έχουν πιο ευέλικτα ωράρια λειτουργίας;
Βάσει των επίσημων στοιχείων για το 2023, τα Κυπριακά Ταχυδρομεία κατέχουν το 28% του συνολικού μεριδίου αγοράς, με βάση τον κύκλο εργασιών, αποτελώντας τον μεγαλύτερο παροχέα στον κλάδο. Τα Κυπριακά Ταχυδρομεία αξιοποιούν τη θέση τους ως Καθολικός Παροχέας, προσφέροντας εκτεταμένο δίκτυο εξυπηρέτησης. Παράλληλα, επενδύουν σε σύγχρονες λύσεις όπως θυρίδες παραλαβής δεμάτων 24/7 προκειμένου να ανταποκριθούν στις εξελισσόμενες ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Ωστόσο, δεδομένου του δημόσιου χαρακτήρα τους, τα Κυπριακά Ταχυδρομεία ενδέχεται να μη διαθέτουν την ίδια ευελιξία που διαθέτουν οι ιδιωτικοί παροχείς, ιδιαίτερα ως προς την ταχύτητα λήψης αποφάσεων, την προσαρμογή ωραρίων λειτουργίας ή την εισαγωγή καινοτόμων υπηρεσιών μέσα σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα. Επίσης, η ανάγκη συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις Καθολικής Υπηρεσίας συνεπάγεται ότι τα Κυπριακά Ταχυδρομεία πρέπει να εξυπηρετούν και περιοχές με χαμηλή εμπορική ζήτηση, κάτι που μπορεί να επηρεάζει την κερδοφορία τους.
ΜΕΡΙΔΙΑ ΑΓΟΡΑΣ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΑΡΟΧΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ 2023
Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε να αυξάνονται αισθητά οι θυρίδες που λειτουργούν 24/24 για την ανέπαφη παράδοση δεμάτων. Ποια είναι τα διαθέσιμα στοιχεία για τον αριθμό αυτών των θυρίδων; Είναι αυτό το μέλλον των ταχυμεταφορών;
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί σημαντική αύξηση στη χρήση θυρίδων παραλαβής δεμάτων που λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το 2023 λειτουργούσαν συνολικά 87 σημεία θυρίδων σε όλη την Κύπρο και αναμένεται αυτός ο αριθμός να αυξηθεί περαιτέρω στο μέλλον.
Είναι σαφές, όμως, ότι τόσο τα Κυπριακά Ταχυδρομεία όσο και αρκετοί ιδιωτικοί παροχείς επενδύουν δυναμικά στην ανάπτυξη τέτοιων υποδομών, ανταποκρινόμενοι στην αυξανόμενη ζήτηση από τους καταναλωτές. Οι θυρίδες προσφέρουν ευκολία, ασφάλεια και ανεξαρτησία από ωράρια και θεωρούνται πως αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του μέλλοντος των ταχυμεταφορών στην Κύπρο.
Πέρσι μιλώντας ξανά στο Economy Today αναφερθήκατε σε εργαλείο σύγκρισης τιμών (application) όσον αφορά την αποστολή αντικειμένων στο εξωτερικό και στο εσωτερικό. Έχει λειτουργήσει αυτή η εφαρμογή;
Με βάση έρευνα καταναλωτών, σχεδόν όλοι οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι θεωρούν χρήσιμο να υπάρχει ένα ηλεκτρονικό εργαλείο σύγκρισης τιμών για αποστολή αντικειμένων και εξέφρασαν πρόθεση χρήσης ενός τέτοιου εργαλείου εφόσον θα είναι διαθέσιμο. Στο πλαίσιο του ρυθμιστικού και εποπτικού του ρόλου και με σκοπό να υποστηρίξει τους καταναλωτές, το ΓΕΡΗΕΤ προχωρά στην ανάπτυξη διαδραστικής εφαρμογής σύγκρισης τιμών και γεωγραφικής διαθεσιμότητας Ταχυδρομικών Υπηρεσιών.
Δεδομένης και της θετικής ανταπόκρισης που είχε από τους παροχείς Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, οι οποίοι παρακολούθησαν την πιλοτική έκδοση του εργαλείου και συμβάλλουν εποικοδομητικά στην ανάπτυξή του, αποφασίστηκε η επέκταση του σκοπού εφαρμογής του εργαλείου για να προσδώσει ακόμη μεγαλύτερα οφέλη στους καταναλωτές από τη χρήση του. Η αναβαθμισμένη και εμπλουτισμένη έκδοση του εργαλείου είναι υπό εξέλιξη και αναμένεται να λειτουργήσει εντός του τρέχοντος έτους.