Η πρώτη χρονιά της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε με μια απότομη επίθεση εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία χαρακτήρισε «αθλιότητα» στον τομέα του εμπορίου. Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι η ΕΕ δημιουργήθηκε για να «εξαπατήσει» τους Αμερικανούς.
Επιβάλλοντας τους υψηλότερους δασμούς των τελευταίων 100 ετών, γελοιοποίησε την Ευρώπη ως «αδύναμη» και «εκφυλισμένη». Και στο τέλος του χρόνου, την αποκάλεσε «ασθενή» και «υπό κατάρρευση».
Αυτήν την εικόνα περιγράφει το Politico στο review της χρονιάς που έκανε για τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, αναφέροντας ότι μέσα σε αυτή τη φλεγόμενη κατάσταση, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η κορυφαία αξιωματούχος της ΕΕ, κατάφερε, κάπως, να διατηρήσει την ψυχραιμία της και να πετάξει μέχρι το θέρετρο γκολφ του Τραμπ στη Σκωτία, για να χαμογελάσει και να δώσει τα χέρια σε μια μονομερή εμπορική συμφωνία που θα προκαλέσει ανυπολόγιστη ζημιά στους Ευρωπαίους εξαγωγείς. Κατάφερε ακόμη να κάνει και ένα «ευχαριστώ» στη φωτογραφία με την οικογένεια Τραμπ.
Σε κάθε περίπτωση όμως ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για τη μεγαλύτερη εμπορική σχέση του κόσμου. Οι οικονομικές συνέπειες θα φανούν σε βάθος χρόνου, αλλά οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις είναι ήδη εμφανείς, σύμφωνα με το Politico. Η Ευρώπη αναγκάζεται να αντιμετωπίσει την υπερβολική εξάρτησή της από την αμερικανική ασφάλεια και να βρει νέους εμπορικούς εταίρους.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Politico ανασκοπεί την κάλυψη ενός τραυματικού έτους για την Ευρώπη με τον Τραμπ.
Ιανουάριος
Με την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, οι εμπορικοί του εταίροι προετοιμάζονταν για τις εμπορικές του απειλές. Η κύρια ιδέα του ήταν «κλιμάκωση» για να υπάρξει αποκλιμάκωση. Το σχέδιο που αργότερα εφαρμόστηκε στις συγκρούσεις του Τραμπ με την Κίνα και τον Καναδά. Ωστόσο, η ΕΕ ποτέ δεν τολμά να κλιμακώσει.
Η επιστροφή του Τραμπ κινητοποιεί την ΕΕ για να προχωρήσει σε εμπορικές συμφωνίες με άλλους εταίρους, όπως το Μεξικό ή το μπλοκ Mercosur της Λατινικής Αμερικής. «Η Ευρώπη θα συνεχίσει να επιδιώκει τη συνεργασία — όχι μόνο με τους παλιούς φίλους μας, αλλά με κάθε χώρα με την οποία μοιραζόμαστε κοινά συμφέροντα», δήλωνε η φον ντερ Λάιεν στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ την ημέρα μετά την ορκωμοσία του Τραμπ.
Φεβρουάριος
Με την ανακοίνωση του Τραμπ για την επαναφορά των δασμών στο χάλυβα και το αλουμίνιο, η φον ντερ Λάιεν δεσμεύεται για μια «σταθερή και αναλογική απάντηση». Η ΕΕ έχει ενισχύσει τις εμπορικές της άμυνες από την πρώτη θητεία του Τραμπ και πρέπει να είναι έτοιμη να τις ενεργοποιήσει, συμβουλεύει ο πρώην κορυφαίος αξιωματούχος εμπορίου της Επιτροπής, Ζαν-Λυκ Ντεμαρτύ. «Ιδιαίτερα με έναν χαρακτήρα σαν τον Τραμπ, αν δεν αντιδράσουμε, θα μας πατήσει», είχε πει.
Αυτό θέτει το ερώτημα αν οι εμπορικοί πόλεμοι είναι τόσο εύκολο να κερδηθούν, όπως ισχυρίζεται ο Τραμπ. Η σύντομη απάντηση είναι «όχι». Ο Επίτροπος Εμπορίου, Μάρος Σέφκοβιτς, πακετάρει μια βαλίτσα γεμάτη παραχωρήσεις για την πρώτη του αποστολή στην Ουάσιγκτον.
Μάρτιος
Καθώς οι δασμοί του Τραμπ στον χάλυβα μπαίνουν σε εφαρμογή, οι Βρυξέλλες ανακοινώνουν μέτρα αντιποίνων που υπερβαίνουν εκείνα της πρώτης του θητείας. Και καθώς προετοιμάζεται για την ανακοίνωση του «Ημέρα Απελευθέρωσης», η ΕΕ στέλνει μήνυμα αντιποίνων που εκτείνονται πέρα από τα αγαθά, καλύπτοντας υπηρεσίες όπως η τεχνολογία και οι τράπεζες. (Κανένα από αυτά δεν υλοποιείται.)
Απρίλιος
«Μας κλέβουν. Είναι τόσο θλιβερό να το βλέπεις. Είναι τόσο άθλιο», λέει ο Τραμπ για την ΕΕ, ρίχνοντάς την στη “σκανδαλώδη” κατηγορία μαζί με την Κίνα, την Ιαπωνία, την Ταϊβάν και την Κορέα. Στην ανακοίνωσή του για την «Ημέρα Απελευθέρωσης» στον Κήπο Ρόδων του Λευκού Οίκου, ο Τραμπ επιβάλλει 20% δασμούς στην ΕΕ.
Η αντίδραση της φον ντερ Λάιεν το επόμενο πρωί είναι αδύναμη. Λέει μόνο ότι η ΕΕ είναι «έτοιμη να απαντήσει». Παρά το γεγονός ότι η ΕΕ έχει ενισχύσει τα εμπορικά της όπλα, τα 27 κράτη μέλη της δεν μπορούν να συμφωνήσουν για τη χρήση τους.
Μάιος
Η «μαύρη» λίστα της ΕΕ μεγαλώνει σε απάντηση στους δασμούς της «Ημέρας Απελευθέρωσης» του Τραμπ, με αεροσκάφη και αυτοκίνητα να περιλαμβάνονται σε έναν κατάλογο αξίας 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος μοιάζει τρομακτικός στα χαρτιά, αλλά δεν υλοποιείται ποτέ.
Οι Βρυξέλλες εντείνουν τις επαφές τους με την εμπορική ομάδα του Ειρηνικού, την CPTPP. Παράλληλα, εξετάζονται τις πιθανότητες να πιέσει ο Τραμπ την ΕΕ για μια μεγάλη, όμορφη εμπορική συμφωνία, απειλώντας να αυξήσει τους δασμούς στις ευρωπαϊκές εξαγωγές στο 50%. Η ετυμηγορία; Όνειρα!
Ιούνιος
Το σκηνικό μεταφέρεται στον Καναδά, όπου η Σύνοδος Κορυφής της G7 μετατρέπεται σε μια δυναμική G6 εναντίον Τραμπ, καθώς άλλοι ηγέτες προσπαθούν να βρουν τρόπους να συνεργαστούν μαζί του για την Ρωσία και την Κίνα, ενώ ταυτόχρονα τον καταβάλλουν με δασμούς. Η φον ντερ Λάιεν προσπαθεί με κάθε τρόπο, υιοθετώντας μια σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα για να βρει κοινό έδαφος.
Ιούλιος
Καθώς πλησιάζει η προθεσμία για την συμφωνία του Τραμπ στις 9 Ιουλίου, η έλλειψη ενότητας μεταξύ των 27 κρατών μελών της ΕΕ υπονομεύει την αξιοπιστία της ως διαπραγματευτικού εταίρου. Υπάρχει ακόμα ελπίδα ότι η ΕΕ θα κλείσει συμφωνία με 10% δασμούς, αλλά τελικά φαίνεται ότι θα καταλήξει σε 15%, πολύ υψηλότερο από αυτό που είχε φοβηθεί η Ευρώπη στην αρχή της θητείας του Τραμπ.
Με τον Τραμπ στη Σκωτία για ένα Σαββατοκύριακο με γκολφ, η φον ντερ Λάιεν ταξιδεύει για να υπογράψει μια ιστορική, αλλά μονομερή εμπορική συμφωνία στο θέρετρο Turnberry του Τραμπ. «Ήταν μεγάλη δουλειά αυτό που κάναμε», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι οι δασμοί του 15% θα είναι το ανώτατο όριο.
Αύγουστος
Παρά το «ευχαριστώ» στο Turnberry, ακολουθούν κατηγορίες ότι η ΕΕ αποδέχθηκε μια κακή συμφωνία. Οι ηγέτες της ΕΕ την υπερασπίζονται ως το καλύτερο που μπορούσαν να πετύχουν, δεδομένης της εξάρτησης της Ευρώπης από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της. Οι δύο πλευρές δημοσιεύουν κοινή δήλωση που εξηγεί τους όρους.
Η ΕΕ δεν βγαίνει μόνο χαμένη από τη συμφωνία του Turnberry, αλλά θυσιάζει τη μακροπρόθεσμη δέσμευσή της για το εμπόριο με βάση τους κανόνες, σε αντάλλαγμα για την αβέβαιη υποστήριξη του Τραμπ για την Ουκρανία. Η συνειδητοποίηση ότι η ταπείνωση της Ευρώπης μπορεί να είναι βαθιά και μακροχρόνια αρχίζει να διαμορφώνεται.
Σεπτέμβριος
Η ροή των εμπορικών ειδήσεων μειώνεται, επιτρέποντας στην Antonia Zimmermann να ταξιδέψει στο «Viagra Village» της Ιρλανδίας για να αναφέρει πώς η πολιτική του Τραμπ για την επαναφορά της παραγωγής φαρμάκων στις ΗΠΑ απειλεί την Ευρώπη, τον κορυφαίο εξαγωγέα φαρμάκων του κόσμου.
Οκτώβριος
Οι ηγέτες της ΕΕ αντιστέκονται στην πίεση του Τραμπ να καταστρέψουν τους κανόνες των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της ΕΕ, προσπαθώντας αντ’ αυτού να παρουσιάσουν την προσπάθεια μείωσης της γραφειοκρατίας από τη φον ντερ Λάιεν ως μια μεταρρύθμιση που έχει και το επιπλέον όφελος να ανταποκρίνεται στις ανησυχίες των ΗΠΑ.
Νοέμβριος
Η προσοχή στρέφεται στην Ουάσιγκτον, καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ εξετάζει τις προσφυγές κατά των εκτεταμένων δασμών του Τραμπ. Οι δικαστές είναι σκεπτικιστές απέναντι στη χρήση των έκτακτων εξουσιών του Τραμπ για να τους δικαιολογήσει. Ακόμα και οι δικαστές που έχει διορίσει ο Τραμπ τον υποβάλλουν σε αυστηρές ερωτήσεις.
Μια διαμάχη ξεσπά κατά την πρώτη επίσκεψη στις Βρυξέλλες του Αμερικανού Υπουργού Εμπορίου Χάουαρντ Λουτνίκ και του Εμπορικού Αντιπροσώπου Τζέιμι Σον Γκρίνερ. Ο Λουτνίκ πιέζει για παραχωρήσεις στη ρύθμιση του ψηφιακού τομέα της ΕΕ, σε αντάλλαγμα για πιθανή ανακούφιση από τους δασμούς στον χάλυβα. Η απάντηση από την Τερέσα Ριμπέρα, την Επίτροπο Ανταγωνισμού της ΕΕ, είναι «εκβιασμός».
Δεκέμβριος
Η χρονιά τελειώνει όπως ξεκίνησε, με νέα επίθεση του Τραμπ εναντίον της Ευρώπης και των ηγετών της. «Νομίζω ότι είναι αδύναμοι», λέει ο Τραμπ στο POLITICO. «Δεν ξέρουν τι να κάνουν στο εμπόριο ούτε αυτοί».
Πηγή: ot.gr
Διαβάστε επίσης: Τι να περιμένουμε στις αγορές το 2026: Προβλέψεις και στρατηγικές από τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους