Αμφιλεγόμενες αυξήσεις φόρων στους πλουσιότερους, οι πολιτικές για τις γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και το πώς το μεγαλύτερο κρατικό επενδυτικό ταμείο στον κόσμο τοποθετεί τα κεφάλαιά του, όλα μπορεί να ανατραπούν από το αποτέλεσμα των εκλογών στη Νορβηγία τη Δευτέρα.
Ο πρωθυπουργός των Εργατικών, Γιόνας Γκαρ Στέρε, διεκδικεί την παραμονή στην εξουσία σε μια μάχη που προμηνύεται οριακή. Προηγείται στις δημοσκοπήσεις μετά την πολιτική ανάκαμψη του κόμματός του φέτος, με ώθηση από την επιστροφή στην κυβέρνηση του πρώην γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, αλλά και από το κλίμα συσπείρωσης λόγω γεωπολιτικής αβεβαιότητας και των εντάσεων με την κυβέρνηση του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Ωστόσο, δέχεται έντονη κριτική από τον επιχειρηματικό κόσμο και τη δεξιά αντιπολίτευση για τη φορολογία περιουσίας, που θεωρούν επιζήμια για τις επιχειρήσεις και την οικονομία.
Το Συντηρητικό Κόμμα της πρώην πρωθυπουργού Έρνα Σόλμπεργκ βρίσκεται στα χαμηλότερα ποσοστά του από την οικονομική κρίση, με τον Στέρε να θεωρεί ως μεγαλύτερο αντίπαλο το Κόμμα Προόδου και τη Σίλβι Λίσταουγκ. Ο Στέρε ηγείται της κυβέρνησης μειοψηφίας μετά την αποχώρηση του Κόμματος του Κέντρου τον Ιανουάριο, και ίσως επιχειρήσει να συνεχίσει μόνος με στήριξη μικρότερων αριστερών κομμάτων.
Η ψηφοφορία κλείνει στις 9 μ.μ.
Φόροι πλούτου: Οι αυξήσεις στους συντελεστές έχουν οδηγήσει περίπου 500 εύπορους Νορβηγούς να φύγουν από τη χώρα, ενώ αρκετοί νεοφυείς επιχειρηματίες εξετάζουν μετεγκατάσταση. Το Κόμμα Προόδου υπόσχεται πλήρη κατάργηση του φόρου, ενώ οι Συντηρητικοί με συμμάχους προτείνουν μερική άρση. Η κυβέρνηση Στέρε επιμένει ότι οι επενδύσεις δεν έχουν επηρεαστεί και ότι οι μειώσεις θα δημιουργούσαν δημοσιονομικό κενό.
Οικονομία: Η ανάπτυξη, εκτός του κλάδου ενέργειας, προβλέπεται να επιταχυνθεί στο 1,6% φέτος από 0,6% το 2024. Ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης έχει ενισχυθεί κατά 14% το 2025, ξεπερνώντας τον ευρωπαϊκό Stoxx 600.
Κρατικό Ταμείο Επενδύσεων: Το ταμείο των 2 τρισ. δολαρίων βρίσκεται στο επίκεντρο αντιπαράθεσης. Προοδευτικοί και Συντηρητικοί θέλουν να επιτρέψουν επενδύσεις σε εταιρείες της αμυντικής βιομηχανίας (BAE Systems, Airbus, Safran), αίροντας τις υφιστάμενες ηθικές απαγορεύσεις, ενόψει της αύξησης ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών. Παράλληλα, το ταμείο έχει προκαλέσει εντάσεις με τις ΗΠΑ μετά την αποεπένδυση από ισραηλινές εταιρείες και την Caterpillar.
Ενέργεια: Υπάρχει διακομματική στήριξη σε νέες γεωτρήσεις για πετρέλαιο και αέριο, ώστε να διατηρηθεί η παραγωγική βάση και η ενεργειακή ασφάλεια. Η κυβέρνηση Στέρε τάσσεται υπέρ, αλλά μικρότεροι εταίροι ζητούν ταχύτερη απολιγνιτοποίηση. Στην πράξη, προχωρούν έργα για μείωση εκπομπών, όπως η ηλεκτροδότηση της μονάδας LNG στη Χάμερφεστ από ανανεώσιμες πηγές. Οι αντίπαλοι προειδοποιούν για άνοδο τιμών ρεύματος και πιθανά εμπόδια σε νέες επενδύσεις στη Θάλασσα Μπάρεντς.
Δημοσιονομικά: Περίπου το 20% του προϋπολογισμού προέρχεται από αποδόσεις του ταμείου, με φετινή χρήση στο 2,7% του ενεργητικού, κάτω από το όριο του 3%. Παρά τις εξαγγελίες μείωσης δαπανών από δεξιά κόμματα, οι αναλυτές αναμένουν συνέχιση επεκτατικής πολιτικής. Η Norges Bank μείωσε το βασικό επιτόκιο στο 4,25% τον Ιούνιο και αναμένεται νέα μείωση. Το νόμισμα κορόνα έχει χάσει πάνω από 2% έναντι του ευρώ.
Πηγή: newmoney.gr
- Διαβάστε επίσης: Αρνητικός πληθωρισμός, μειωμένες τιμές, αλλά κρύβει κινδύνους