Στην Ελλάδα, οι τοίχοι γεμίζουν με συνθήματα - γκράφιτι κατά των τουριστών. Στην Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, οι πολίτες χρησιμοποιούν σε νεροπίστολα και προχωρούν μαζικές διαδηλώσεις.
Την ώρα που η δυσαρέσκεια για τον μαζικό τουρισμό ξεχειλίζει σε πολλές γωνιές της Ευρώπης, μία χώρα ξεχωρίζει για τη σχετική σιωπή της – κι όμως είναι η πιο επισκέψιμη στον κόσμο: η Γαλλία.
Παρά το γεγονός ότι υποδέχεται περίπου 100 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο, η Γαλλία σπάνια απασχολεί τα πρωτοσέλιδα για κινητοποιήσεις κατά του τουρισμού. Μια έντονη αντίθεση με τους γείτονές της, που εκφράζουν ολοένα και περισσότερο την αγανάκτησή τους για τις υπερπλήρεις πόλεις, τα αυξημένα ενοίκια και την κακή συμπεριφορά των επισκεπτών.
Δεν υπάρχει μία και μοναδική εξήγηση για την απουσία έντονης αντίδρασης. Και ο φόβος ότι αυτό μπορεί να αλλάξει, δεν είναι αβάσιμος. Ωστόσο, η δέσμευση στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η ισχυρή υποδομή και η στρατηγική διάχυσης των επισκεπτών σε διαφορετικές περιοχές και εποχές φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Μακρόπνοη στρατηγική
Η Γαλλία ξεκίνησε να προετοιμάζεται εδώ και χρόνια για τις προκλήσεις του μαζικού τουρισμού, σε αντίθεση με άλλες χώρες που τώρα σπεύδουν να λάβουν μέτρα.
Ο εθνικός οργανισμός τουριστικής ανάπτυξης, Atout France, έχει εντάξει τη βιωσιμότητα στον πυρήνα της στρατηγικής του. Στο πλαίσιο του δεκαετούς σχεδίου «Destination France», η κυβέρνηση διέθεσε το 2021 ποσό 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ για την προώθηση ενός πιο «πράσινου» και υπεύθυνου τουρισμού.
Αυτό σημαίνει ενίσχυση των σιδηροδρομικών ταξιδιών έναντι των εσωτερικών αεροπορικών πτήσεων, επενδύσεις σε μεσαίου μεγέθους πόλεις και προώθηση προορισμών πέρα από τα κλασικά, όπως το Παρίσι ή η Νίκαια.
Το 2024, η χώρα διπλασίασε τις προσπάθειες, με νέα δέσμευση για επενδύσεις σε τουρισμό πιο οικολογικό, συμπεριληπτικό και ψηφιακά καινοτόμο – με στόχο διαμονές μεγαλύτερης διάρκειας, μικρότερες συγκεντρώσεις επισκεπτών και πιο ουσιαστικές εμπειρίες.
Η δύναμη των τρένων
Η Γαλλία διαθέτει ένα από τα εκτενέστερα σιδηροδρομικά δίκτυα της Ευρώπης: 28.000 χιλιόμετρα γραμμών, εκ των οποίων 2.800 χιλιόμετρα υψηλής ταχύτητας.
Πόλεις με πληθυσμό μόλις 20.000 κατοίκων έχουν συχνά δικό τους σιδηροδρομικό σταθμό. Χάρη στα τρένα υψηλής ταχύτητας, το Παρίσι απέχει μόλις τρεις ώρες από τη Μασσαλία.
Η εύκολη πρόσβαση όχι μόνο αλλάζει τα ταξιδιωτικά πρότυπα, αλλά και επηρεάζει την πολιτική. Το 2023, η Γαλλία απαγόρευσε ορισμένες εσωτερικές πτήσεις που μπορούν να καλυφθούν με τρένο σε λιγότερο από δυόμισι ώρες. Παρότι ο κλιματικός αντίκτυπος είναι αμφίβολος, η απόφαση ενίσχυσε τις σιδηροδρομικές μετακινήσεις και έστρεψε το ενδιαφέρον σε περιοχές που συχνά παραμελούνταν.
Διασπορά τουριστών… εκ προθέσεως
Η Γαλλία δεν έχει έναν μόνο «υπερτουριστικό» προορισμό. Από τα κάστρα του Λίγηρα έως τα οινοποιεία της Αλσατίας, η χώρα έχει επενδύσει στη διαφοροποίηση.
Η στρατηγική αυτή βασίζεται τόσο στην ιστορική προβολή της ως «χώρα των περιοχών», όσο και στη σύγχρονη τουριστική αφήγηση, ενισχυμένη από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι επισκέπτες ανακαλύπτουν ότι, σε μικρή απόσταση από το Παρίσι, μπορούν να βρουν γραφικά χωριά, γαστρονομία και ζωντανές πόλεις.
Πολιτισμικό πλεονέκτημα
Η μακρά ιστορία της Γαλλίας ως σταυροδρόμι πολιτισμών φαίνεται να λειτουργεί υπέρ της. Η υποδοχή επισκεπτών αποτελεί βασικό κομμάτι της οικονομίας και της ταυτότητάς της.
Παράλληλα, η τουριστική ροή ενισχύεται από αγορές που παραδοσιακά δεν είχαν ισχυρή παρουσία, όπως η Ινδία, η Νοτιοανατολική Ασία, η Αυστραλία και η Αφρική, με επισκέπτες που αναζητούν εμπειρίες και εκτός των μεγάλων πόλεων.
Ρυθμίσεις για πρόληψη κρίσεων
Η Γαλλία δεν είναι άμοιρη προκλήσεων. Οι απεργίες παραμένουν συχνές, ενώ η υπερσυγκέντρωση επισκεπτών σε ορισμένες περιοχές –ιδίως μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024– προκαλεί ανησυχίες.
Ωστόσο, οι αρχές έχουν κινηθεί πιο γρήγορα σε ζητήματα που ταλανίζουν άλλες χώρες. Ο νόμος «Loi le Meur» του 2024 δίνει τη δυνατότητα στους δήμους να περιορίζουν τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, να μειώνουν τις επιτρεπόμενες διανυκτερεύσεις (από 120 σε 90 τον χρόνο) και να επιβάλλουν πρόστιμα σε παραβάτες.
Από τη ρύθμιση των ενοικιαζόμενων καταλυμάτων έως την επένδυση σε βιώσιμες μορφές ανάπτυξης, η Γαλλία δείχνει να έχει προετοιμαστεί για την εποχή του υπερτουρισμού – πολύ πριν φτάσει.
Πηγή: euronews.com