Όταν ο διάσημος χρηματιστής Tομ Χέις κρίθηκε ένοχος για τη χειραγώγηση του Libor το 2015, πυροδότησε μια σειρά από άλλες έρευνες εναντίον τραπεζιτών και χρηματιστών σε ολόκληρο το Λονδίνο.
Για το Serious Fraud Office, που ήθελε απεγνωσμένα να δείξει ότι οι τραπεζίτες θα λογοδοτήσουν, αυτές οι ενέργειες σηματοδότησαν ένα σημείο καμπής. Επιπλέον, οι ρυθμιστικές αρχές «βγήκαν» στα πρωτοσέλιδα επιβάλλοντας πρόστιμα συνολικού ύψους σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε δώδεκα τράπεζες και χρηματιστηριακές εταιρείες.
Τώρα, η επιτυχία του Χέις να ανατρέψει την καταδίκη του στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου ανέτρεψε τα πάντα και έπληξε τη φήμη του SFO. Επίσης, θέτει ερωτήματα σχετικά με άλλες καταδίκες στο σκάνδαλο.
Ο Χέις, ο οποίος εργαζόταν στην UBS Group AG, ήταν ένας από τα εννέα άτομα που καταδικάστηκαν από τις βρετανικές αρχές για χειραγώγηση επιτοκίων που αφορούσαν δάνεια και τίτλους αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε όλο τον κόσμο. Με το κοινό να εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 – από την λιτότητα έως την απώλεια θέσεων εργασίας και την κατάρρευση των τιμών των ακινήτων – οι υποθέσεις αυτές έγιναν ένα σύμβολο της απληστίας των τραπεζιτών, τους οποίους πολλοί κατηγόρησαν για τα όσα είχαν συμβεί.
Ο πρώην επενδυτής της Barclays Plc, Κάρλο Παλόμπο, του οποίου η καταδίκη επίσης ανατράπηκε, τόνισε ότι οι κατηγορούμενοι για τη χειραγώγηση των επιτοκίων παρουσιάστηκαν ως «ανέντιμοι και άπληστοι τραπεζίτες».
«Μας κατηγόρησαν για πράγματα που δεν είχαν νόημα», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου. «Παγιδευτήκαμε σε αυτόν τον καφκικό εφιάλτη».
Η υπόθεση του Χέις ήταν μακράν η πιο διάσημη στο σκάνδαλο Libor, αλλά μόλις ένα χρόνο μετά τη δίκη του, τρεις άλλοι τραπεζίτες της Barclays, οι Τζόναθαν Μάθιου, Τζέι Μέρτσαντ και Άλεξ Παμπόν, καταδικάστηκαν για παρόμοιες κατηγορίες.
Ένας άλλος τραπεζίτης της Barclays, ο Πίτερ Τζόνσον, είχε ομολογήσει την ενοχή του το 2014 στο πλαίσιο της υπόθεσης. Ακολούθησε μια σειρά περαιτέρω καταδικών ατόμων που κατηγορήθηκαν για χειραγώγηση του διατραπεζικού επιτοκίου του ευρώ.
Η SFO, η οποία διώκει και ερευνά τα πιο σοβαρά οικονομικά εγκλήματα στη Βρετανία, είχε αντιταχθεί στην έφεση του Χέις καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, υποστηρίζοντας ότι οι καταδίκες ήταν δίκαιες.
Το Libor ήταν μια σταθερή — αλλά σε μεγάλο βαθμό άγνωστη — παρουσία στις χρηματοπιστωτικές αγορές πριν συνδεθεί με την χρηματοπιστωτική κρίση. Χρησιμοποιούνταν για τον καθορισμό της τιμής όλων των προϊόντων, από τα επιτόκια ανταλλαγής έως τις υποθήκες και τα επιτόκια των πιστωτικών καρτών.
Ο καθορισμός του επιτοκίου αναφοράς ήταν στα χέρια μιας χούφτας επενδυτών των μεγαλύτερων τραπεζών του κόσμου. Κάθε πρωί, σε όλη την πόλη του Λονδίνου, γύρω στις 11 π.μ., είχαν το καθήκον να υποβάλλουν το επιτόκιο με το οποίο χρεώνονταν οι τράπεζες για τα δάνεια που χορηγούσαν μεταξύ τους. Μετά την υποβολή, το 25% των υψηλότερων και χαμηλότερων υποβολών αφαιρούνταν και υπολογιζόταν ο μέσος όρος των υπόλοιπων αριθμών.
Το επιτόκιο έπρεπε να αντικατοπτρίζει το κόστος δανεισμού των τραπεζών μεταξύ τους, αλλά με την υποβολή τεχνητά υψηλότερων ή χαμηλότερων επιτοκίων, οι έμποροι μπορούσαν να επηρεάσουν το τελικό επιτόκιο προς όφελος των θέσεων τους.
Η καταδίκη του Χέις το 2015 ακολούθησε μια δίμηνη δίκη στο Λονδίνο, όπου κρίθηκε ένοχος για την παραποίηση του Libor. Ήταν ένας από τους κορυφαίους υπαλλήλους της UBS στο Τόκιο από το 2006 έως το 2009, όταν προσλήφθηκε από την Citigroup Inc. Απολύθηκε από την αμερικανική τράπεζα λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα, όταν άρχισε να διευρύνεται το σκάνδαλο Libor.
Στην πρόσφατη απόφασή του, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι oι ένορκοι του Χέις είχαν παραπλανηθεί από έναν δικαστή, ο οποίος είχε άδικο όταν είπε ότι οι εμπορικοί λόγοι μιας τράπεζας δεν μπορούσαν να επηρεάσουν την υποβολή ενός επιτοκίου.
Επίσης, δήλωσε ότι «οι οδηγίες που δόθηκαν στους ενόρκους σε μεταγενέστερες υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της δίκης του κ. Παλόμπο, ακολουθούσαν σε ουσιώδη σημεία αυτές που δόθηκαν στη δίκη του κ. Xέις». Αυτό θα δώσει ελπίδα και σε άλλους επενδυτές.
Για το SFO, η ιστορική απόφαση αποτελεί πλήγμα για τη φήμη του οργανισμού.
Πρόκειται για «έντονη απόρριψη του τρόπου με τον οποίο διεξήχθησαν οι διώξεις για χειραγώγηση δεικτών αναφοράς κατά την τελευταία δεκαετία», δήλωσε στο Bloomberg ο Ντέιβιντ Χάμιλτον, εταίρος της δικηγορικής εταιρείας Howard Kennedy του Λονδίνου, ο οποίος ειδικεύεται κυρίως σε υποθέσεις απάτης και οικονομικού εγκλήματος. «Η απόφαση αυτή θα έχει αντίκτυπο σε ολόκληρο τον τομέα της καταπολέμησης του οικονομικού εγκλήματος».
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Τράπεζα της Αγγλίας: Επανεξετάζει το σχέδιο για ψηφιακή λίρα