Τα τελευταία είκοσι χρόνια, ο κόσμος έχει υποστεί σημαντική απο-παγκοσμιοποίηση, με αποτέλεσμα να διαμορφώνονται νέες γεωπολιτικές και γεωοικονομικές σχέσεις σε περιφερειακό επίπεδο.
Οι «μεσαίες» δυνάμεις έχουν σήμερα, μεγαλύτερη επιρροή από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Xώρες, με σημαντική επιρροή στη γεωπολιτική, αλλά λιγότερο ισχυρές από τις δύο υπερδυνάμεις, Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα.
Στον παγκόσμιο Βορρά, συγκαταλέγονται η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιαπωνία, η Ρωσία, και άλλες. Ωστόσο, με εξαίρεση τη Ρωσία, αυτές οι χώρες δεν λένε πολλά για τη μεταβαλλόμενη δυναμική της ισχύος και της επιρροής, καθώς παραμένουν σε γενικές γραμμές ευθυγραμμισμένες με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι έξι χώρες
Πολύ πιο ενδιαφέρουσες είναι οι έξι κορυφαίες, «μεσαίες» δυνάμεις του παγκόσμιου Νότου: η Βραζιλία, η Ινδία, η Ινδονησία, η Σαουδική Αραβία, η Νότια Αφρική και η Τουρκία, αναφέρει το Foreign Policy. Χώρες, που δεν είναι πλήρως ευθυγραμμισμένες με καμία από τις δύο υπερδυνάμεις και ως εκ τούτου, ελεύθερες να διαμορφώσουν νέες ισορροπίες ισχύος.
Όλες, είναι μέλη της G-20, και δραστηριοποιούνται τόσο στη γεωπολιτική όσο και στη γεωοικονομία. Aποτελούν επίσης ένα καλό βαρόμετρο για τις ευρύτερες γεωπολιτικές τάσεις στον παγκόσμιο Νότο.
Το παράδειγμα του Ζελένσκι
Χαρακτηριστικό είναι, πως τον περασμένο μήνα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι πραγματοποίησε μια σπάνια επίσκεψη εκτός Ουκρανίας, στη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας. Στόχος του, να κερδίσει την υποστήριξη της Βραζιλίας, της Ινδίας, της Ινδονησίας και της Σαουδικής Αραβίας, τεσσάρων σημαντικών χωρών που διατηρούν ουδέτερη στάση στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Πλήρως αυτονομημένες η μία από την άλλη
Οι έξι χώρες, είναι πλήρως αυτονομημένες. Δεν αποτελούν απλώς μια νέα ενσάρκωση του Κινήματος των Αδεσμεύτων ή άλλων ομάδων που κυριαρχούνται από τον παγκόσμιο Νότο, όπως η G-77 και οι BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική). Όλες αυτές οι ομάδες είχαν ή έχουν κάποια ιδεολογική συγγένεια, την οποία δεν έχουν τα προαναφερόμενα κράτη.
Και είναι αυτή η απουσία ιδεολογικής συγγένειας που τα βοηθά να υιοθετήσουν μια σκληρή διαπραγματευτική προσέγγιση στην εξωτερική πολιτική, η οποία με τη σειρά της ενισχύει τη θέση τους.
Ελκυστικές για εταιρείες και εμπόριο
Οι τακτικές του near-shoring (μεταφορά των αλυσίδων εφοδιασμού πιο κοντά στην έδρα των εταιρειών) και του friend-shoring (μεταφορά τους από αντίπαλες χώρες, σε χώρες με παρόμοια ιδεολογία) οδηγούν σταδιακά εταιρείες μακριά από την Κίνα, προς άλλες περιοχές, κυρίως στον νότιο ημισφαίριο.
Η Ινδία αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα, καθώς αμερικανικές εταιρείες εγκαθιστούν εκεί τις παραγωγικές τους μονάδες και μεταφέρουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους.
Οι αγορές ενέργειας γίνονται πιο περιφερειακές, κάτι που ωφελεί τη Σαουδική Αραβία. Ομοίως, η πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, το Ριάντ, αναδύεται ως περιφερειακός χρηματοοικονομικός κόμβος.
Η στάση τους έναντι του πολέμου στην Ουκρανία και στην Ρωσία
Τα έξι κράτη-κλειδιά έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις κυρώσεις και στη διαμόρφωση των οπτικών του πολέμου στην Ουκρανία.Υποστηρίζουν ότι ο πόλεμος επηρεάζει μόνο την ευρωπαϊκή και όχι την παγκόσμια ασφάλεια και ότι δεν προωθεί τα εθνικά τους συμφέροντα στην ανάπτυξη, τη μείωση του χρέους, την επισιτιστική ασφάλεια, την ενεργειακή ασφάλεια και άλλους τομείς.
Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και η Τουρκία
Αλλά η πιο σημαντική επίδραση τους στον πόλεμο είναι ο ηγετικός τους ρόλος στην αντίθεση -και σε ορισμένες περιπτώσεις στην υπονόμευση- των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Η Τουρκία είναι μία από τις πολλές χώρες που εμπλέκονται στη διοχέτευση μεγάλων όγκων ειδών αμυντικών ειδών στη Ρωσία, παραβιάζοντας το πνεύμα και πιθανώς το γράμμα των δυτικών κυρώσεων.
Για αυτές τις δραστηριότητες, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη επιβάλει κυρώσεις σε τέσσερις τουρκικές εταιρείες.
Οι περισσότερες από τις άλλες μεσαίες δυνάμεις έχουν παραμείνει σταθερά ουδέτερες, αν και η Νότια Αφρική κλίνει προς τη Ρωσία.
Και οι έξι έχουν διατηρήσει ή αυξήσει τους εμπορικούς και άλλους δεσμούς με τη Ρωσία από την έναρξη του πολέμου.
Επικίνδυνες για την διάδοση των πυρηνικών
Τέλος, η υψηλή τεχνογνωσία που διαθέτουν, τις καθιστά επικίνδυνες για τη διάδοση πυρηνικών όπλων στο μέλλον.
Η επόμενη περίπτωση παραγωγής πυρηνικών όπλων, αν συμβεί, θα είναι πιθανότατα σε μια χώρα του παγκόσμιου Νότου.
Μετά την προσέγγιση με τη Σαουδική Αραβία, το Ιράν παραμένει ο πιο επικίνδυνος παράγοντας στον κόσμο όσον αφορά τα πυρηνικά. Απέχει μόνο λίγα τεχνολογικά βήματα από το να γίνει μια λανθάνουσα πυρηνική δύναμη, με την ικανότητα να κατασκευάσει μια βόμβα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Σε ένα σενάριο όπου οι σχέσεις με το Ριάντ καταρρέουν και η Τεχεράνη σπεύδει να αποκτήσει πυρηνική βόμβα, οι Σαουδάραβες και πιθανώς οι Τούρκοι θα μπορούσαν να επιδιώξουν το ίδιο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, η Σαουδική Αραβία ζήτησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μεταξύ άλλων παραχωρήσεων, πυρηνικές εγγυήσεις σε αντάλλαγμα για την καθιέρωση διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ. Το Ριάντ θέλει την προστασία που παρέχει μια πυρηνική ομπρέλα, αν όχι τα ίδια τα πυρηνικά όπλα.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Κίνα: Η άνθηση του εισερχόμενου τουρισμού αντανακλά την ελκυστικότητά της