Η EY Κύπρου διερευνά τον αρχικό αντίκτυπο του COVID-19 σε βασικούς τομείς της οικονομίας και προτείνει μέτρα για ανάκαμψη.
Η ραγδαία εξάπλωση της πανδημίας COVID-19 προκάλεσε ένα άνευ προηγουμένου παγκόσμιο σοκ, τόσο σε ανθρωπιστικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Σε μια προσπάθεια υποστήριξης της τοπικής επιχειρηματικής κοινότητας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων του COVID-19, η EY Κύπρου έχει πραγματοποιήσει μια σειρά ερευνών που καταγράφουν τον αρχικό αντίκτυπο σε τρεις από τους κυριότερους τομείς της κυπριακής οικονομίας: τον Τραπεζικό, του Τουρισμού και των Ακινήτων. Οι δύο πρώτες εκθέσεις έχουν δημοσιευτεί την περασμένη εβδομάδα και καταγράφουν το πραγματικό αίσθημα και τις προσδοκίες της βιομηχανίας σε σχέση με την κρίση. Η έκθεση για τον τομέα των Ακινήτων, Real Estate Industry Pulse, αναμένεται να εκδοθεί τις επόμενες ημέρες.
Τραπεζικός Τομέας
Ο τραπεζικός τομέας είναι ένας από τους λίγους τομείς της οικονομίας που προσέλκυσε ιδιαίτερα αποτελεσματική παρέμβαση από τις Ρυθμιστικές Αρχές και την Κυβέρνηση μέσω συγκεκριμένων μέτρων. Ως σύνδεσμος μεταξύ δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής, οι τράπεζες αποτελούν το μέσο μεταφοράς ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, επομένως η γρήγορη και αποτελεσματική οικονομική απάντηση είναι αναμφίβολα πολύ σημαντική.
Η ΕΥ διενήργησε έρευνα σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπο του COVID-19 στον Κυπριακό Τραπεζικό Τομέα. Βασικά στελέχη από τις μεγάλες κυπριακές τράπεζες κλήθηκαν να καταθέσουν τις απόψεις, τις προσδοκίες και τις προβλέψεις τους σχετικά με τον αντίκτυπο του COVID-19 σε διάφορες πτυχές των τραπεζικών εργασιών και των κύριων τραπεζικών δεικτών.
Τα κύρια αποτελέσματα της έρευνας είναι τα εξής:
- Οι νέες ροές προς μη εξυπηρετούμενα δάνεια αναμένεται να παρουσιάσουν μέτρια αύξηση το 2020, με μεγαλύτερη αύξηση να ακολουθεί το 2021. Αναμένεται ότι τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα προκύψουν κυρίως από χαρτοφυλάκια χονδρικού και λιανικού εμπορίου, τουριστικών καταλυμάτων και ανάπτυξης ακινήτων. Οι προβλέψεις δανείων αναμένεται να αυξηθούν, ακολουθώντας μια παρόμοια τάση με τις νέες ροές προς μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ωστόσο, τα επίπεδα προβλέψεων αναμένεται να επηρεαστούν από τους μακροοικονομικούς δείκτες, καθώς και τον αντίκτυπο στις τιμές των ακινήτων.
- Τα έσοδα από τόκους δεν θα επηρεαστούν ουσιαστικά το 2020 παρά την αναβολή δόσεων για πληρωμές δανείων (moratorium). Τα χαμηλά βασικά επιτόκια που καθορίζονται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και τα χαμηλά περιθώρια που οφείλονται στην πιθανή εφαρμογή του αναμενόμενου νόμου σχετικά με τις Κυβερνητικές εγγυήσεις, αναμένεται να επηρεάσουν τα έσοδα από τόκους. Ωστόσο, τα έσοδα από προμήθειες πρόκειται να επηρεαστούν το 2020 λόγω της χαμηλής οικονομικής δραστηριότητας στην αγορά. Το 2021, αναμένεται ότι τα έσοδα από τόκους θα επηρεαστούν λόγω των αναμενόμενων αυξημένων ροών προς μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
- Η άποψη των τραπεζικών στελεχών σχετικά με την εφαρμογή της αναβολής δόσεων για πληρωμές δανείων (moratorium) και το πακέτο δημοσιονομικών μέτρων ήταν σε γενικές γραμμές θετική. Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τις τελικές ρήτρες του αναμενόμενου νόμου περί Κυβερνητικών εγγυήσεων και εάν θα επιτρέψει την ταχεία και αποτελεσματική μεταφορά της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Η έκθεση για τον τραπεζικό τομέα, Banking Industry Pulse Report, αποκαλύπτει επίσης τις πιο σημαντικές προτεραιότητες των τραπεζών βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα υπό το φως της κρίσης του COVID-19. Οι τράπεζες επανεξετάζουν πώς λειτουργούν και πώς υποστηρίζουν τους πελάτες τους σε αυτή τη δύσκολη περίοδο. Οι κύριες προτεραιότητες στο παρόν στάδιο παραμένουν η εφαρμογή της αναβολής δόσεων, οι αναδιαρθρώσεις και η τόνωση της ρευστότητας. Μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, οι τράπεζες αναμένεται να αναδιαμορφώσουν τα λειτουργικά τους μοντέλα, εστιάζοντας στον περιορισμό της φυσικής παρουσίας στα καταστήματα και στη βελτιστοποίηση της κοστολογικής τους δομής μέσω της συνέχισης και περαιτέρω προώθησης προγραμμάτων ψηφιακού μετασχηματισμού.
Τουριστικός Τομέας
Ομοίως, η έκθεση για τον τουριστικό τομέα, Tourism Industry Pulse Report, αποτυπώνει το σημερινό αίσθημα από βασικούς εμπειρογνώμονες και στελέχη μεγάλων κυπριακών ξενοδοχείων και ξενοδοχειακών αλυσίδων αναφορικά με τον πιθανό αντίκτυπο του COVID-19 στον κυπριακό τουριστικό τομέα. Μεταξύ των κύριων ευρημάτων της έρευνας είναι:
- Η κρίση που προκύπτει εξ αιτίας του COVID-19 εισάγει σημαντικές προκλήσεις για τον τομέα, περιλαμβανομένης της ακύρωσης κρατήσεων, μειώσεων εσόδων, αυξημένου κόστους και πιέσεων ρευστότητας. Οι ξενοδόχοι προβλέπουν επί του παρόντος μείωση άνω του 50% στα έσοδα τους σε ετήσια βάση σε συνδυασμό με τις απώλειες λειτουργίας.
- Σε ανταπόκριση, έχουν αναστείλει τις δραστηριότητές τους, προσαρμόζουν τη διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης και εξετάζουν τρόπους μείωσης του κόστους.
- Οι περισσότερες προβλέψεις τοποθετούν ανάκαμψη στις επιδόσεις του 2019, πέραν του 2022.
- Οι παράγοντες της αγοράς προβλέπουν επίσης μια αλλαγή στη συμπεριφορά των πελατών στην μετά-COVID-19 εποχή, όπως λιγότερο πολυσύχναστες εγκαταστάσεις και προορισμούς πιο κοντά στο σπίτι.
- Τα κυβερνητικά μέτρα για την υποστήριξη του τομέα ήταν ευπρόσδεκτα από την αγορά, ωστόσο οι περισσότεροι παράγοντες πιστεύουν ότι υπάρχει ανάγκη για πρόσθετη και πιο στοχοθετημένη παρέμβαση.
Ο Στέλιος Δημητρίου, Συνέταιρος και Επικεφαλής Συναλλακτικών Συμβουλευτικών Υπηρεσιών της ΕΥ Κύπρου σχολίασε: «Η πανδημία προκάλεσε παγκόσμια οικονομική αναταραχή και η Κύπρος αντιμετωπίζει και πάλι μια τεράστια πρόκληση που επιδεινώνεται λόγω της παγκόσμιας διασύνδεσης της οικονομίας μας. Οι έρευνες μας στοχεύουν στην παροχή συγκεκριμένης τομεακής προοπτικής όσον αφορά τις επιπτώσεις του COVID-19, σε συνδυασμό με την ανταπόκριση της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής. Μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων στελεχών εταιρειών, χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων καθώς και της Κυβέρνησης. Έχοντας καλύτερη κατανόηση του σημερινού τοπίου και με τη συμβολή εμπειρογνωμόνων του κλάδου, η ομάδα μας είναι σε θέση να υποστηρίξει τους πελάτες μας στην αντιμετώπιση αυτής της κρίσης. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο δρόμος προς την ανάκαμψη θα είναι ανοδικός.»
Για να διαβάσετε τις διαθέσιμες έρευνες παρακαλώ επισκεφθείτε:
Banking Industry Pulse Report – https://www.ey.com/en_cy/covid-19-updates/pulse-report-banking
Banking Industry Pulse Report - https://www.ey.com/en_cy/covid-19-updates/pulse-report-tourism1